Intelligent design

De horlogemaker-analogie stelt dat de natuur het bewijs is voor een intelligente ontwerper, net als dat het vinden van een horloge op de hei bewijs is voor de maker ervan.

Intelligent design (Engels, afgekort als ID, vertaald als intelligent ontwerp) is een pseudowetenschappelijke opvatting die stelt dat bepaalde kenmerken van het universum en het leven het best kunnen worden verklaard als het werk van een (bovennatuurlijke) intelligente "ontwerper".^[1] Intelligent design wil zich wetenschappelijk rekenschap geven van de complexe aard van levende organismen. Ze concludeert daarbij dat kwesties als de oorsprong van het leven, het ontstaan van de genetische code en de ontwikkeling van het menselijk bewustzijn elke natuurlijke verklaring te boven gaan en resulteren uit een niet-natuurlijke oorzaak.^[2]

ID staat zodoende in contrast met de evolutietheorie, die erfelijkheid en selectiemechanismen (waaronder natuurlijke selectie) beschouwt als een afdoende verklaring voor het ontstaan van alle organismen. Hoewel er nog veel vragen open staan over het ontstaan van het leven en de erop volgende biologische evolutie, is er een overduidelijke consensus binnen de wetenschappelijke gemeenschap dat intelligent design geen wetenschap is, maar pseudowetenschap die gebruikmaakt van teleologische argumentatie.^[3]

De naam intelligent design wordt metonymisch gebruikt voor zowel de opvatting als voor de beweging die zich hard maakt voor het opnemen van bovenstaande opvatting in het curriculum van scholen in de Verenigde Staten. Ook in andere landen zijn ID-aanhangers.

1. ↑ (en) Boudry, Maarten & Blancke, Stefaan (2010). Irreducible Incoherence and Intelligent Design: A Look into the Conceptual Toolbox of a Pseudoscience. The Quarterly Review of Biology 85 (4): 473–482. ISSN: 0033-5770. PMID 21243965. DOI: 10.1086/656904. Vrije toegang tot hele artikel
2. ↑ Jacob Klapwijk (2009). Heeft evolutie een doel? Over schepping en emergente evolutie. Uitgeverij Kok, Kampen, pp. 25. ISBN 9789043516563. Gearchiveerd op 8 augustus 2023.
3. ↑ De Kitzmiller vs. Dover-zaak pagina 83; AAAS Board Resolution on Intelligent Design Theory; University of New South Wales - News: Intelligent Design is not science; National Center for Science Education: Statements from Scientific and Scholarly Organizations. Zie ook de referenties op het Engelstalige Wikipedia artikel List of scientific societies rejecting intelligent design.