Karl Jaspers | ||||
---|---|---|---|---|
Karl Jaspers (1946)
| ||||
Algemene informatie | ||||
Land | Duitsland, Zwitserland | |||
Geboortenaam | Karl Theodor Jaspers | |||
Geboortedatum | 23 februari 1883 | |||
Geboorteplaats | Oldenburg | |||
Overlijdensdatum | 26 februari 1969 | |||
Overlijdensplaats | Basel | |||
Begraafplaats | Friedhof am Hörnli | |||
Werk | ||||
Beroep | filosoof, psychiater, arts, theoloog, academisch docent, schrijver, psycholoog | |||
Werkveld | filosofie | |||
Werkplaats | Heidelberg | |||
Bekende werken | Axiale periode | |||
Leerlingen | Hannah Arendt, Hermine Speier | |||
Promovendi | Jacob Marschak | |||
Studie | ||||
Leerling van | Franz Nissl | |||
Academische graad | Doctor of Philosophy | |||
Familie | ||||
Broers en zussen | Erna Margarete Dugend | |||
Diversen | ||||
Prijzen en onderscheidingen | Orde van Verdienste voor Kunst en Wetenschap, Goethe Prijs (1947), Erasmusprijs (1959), Vredesprijs van de Duitse Boekhandel (28 september 1958),[1] Pour le Mérite, doctor honoris causa from the University of Paris (1959)[2] | |||
Nominaties | Nobelprijs voor de Literatuur (1950),[3] Nobelprijs voor de Literatuur (1960)[3] | |||
De informatie in deze infobox is afkomstig van Wikidata. U kunt die informatie bewerken. | ||||
|
Karl Theodor Jaspers (Oldenburg, 23 februari 1883 – Bazel, 26 februari 1969) was een Zwitserse psychiater die als filosoof internationaal bekend werd. Hij werd geboren in Duitsland. Zijn vader was jurist en zijn moeder werkte in een landbouwcoöperatie.
Jaspers was een van de meest vooraanstaande vertegenwoordigers van de existentiefilosofie, die hij strikt onderscheidde van Jean-Paul Sartre's existentialisme. Op theologisch terrein heeft hij eveneens van zich doen spreken. Hij was eerst leraar en later levenslange vriend van Hannah Arendt, met wie hij decennialang correspondeerde. Hij onderhield ook een correspondentie met Martin Heidegger, die echter onderbroken werd ten tijde van het Duitse fascisme en na de Tweede Wereldoorlog maar moeizaam weer op gang kwam. Met Max Weber, Hans Walter Gruhle en Kurt Schneider was hij in jarenlange vriendschap verbonden.
Als politiek filosoof publiceerde hij over de gevaren van de moderne wetenschap en moderne economische en politieke instellingen voor de menselijke vrijheid. Hij confronteerde de Duitsers met de schuldvraag ten aanzien van de holocaust en andere misdaden uit de naziperiode. Dit maakte hem allesbehalve geliefd, omdat veel van zijn landgenoten de herinnering aan deze zwarte bladzijde uit de Duitse geschiedenis probeerden te verdringen. Hij meende dat deze misdaden nooit vergeten mochten worden en dat gedenken de enige manier was om te voorkomen dat ze ooit opnieuw zouden kunnen plaatsvinden.
Ook waarschuwde hij voor het gevaar van de kernbom, die volgens hem het einde van de geschiedenis en de mensheid kon betekenen. In samenhang daarmee was hij gekant tegen de West-Duitse herbewapening binnen de NAVO.
Jaspers was ook de bedenker van de term en de theorie van de axiale periode, een bijzondere periode van religieuze en filosofische ontwikkeling (800-200 v.C.). In 1967 werd hij Zwitsers staatsburger.
Tegenwoordig is Karl Jaspers een begeerd onderwerp voor doctoraten, aan het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte van de KU Leuven schreef Annelies Jansoone het hare: "Karl Jaspers, Martin Heidegger and the End of Traditional Philosophy. An Investigation of Misunderstandings."