De term minerale olie wordt gebruikt ter onderscheiding van olie van biologische oorsprong, vaak aangeduid met de verzamelnaam dierlijke en plantaardige oliën en vetten. Minerale olie wordt (vaak) verkregen als hoogkokend destillaat van aardolie. De chemische samenstelling van minerale olie is niet echt gedefinieerd, al vormen de hogere alkanen (aantal koolstofatomen groter dan 20) vaak een belangrijk onderdeel ervan. Dit hangt samen met het feit dat het gebruik van minerale oliën vooral gebaseerd is op hun fysische eigenschappen (heldere, kleurloze vloeistof) en chemische inertheid. Bij lekkage van minerale oliën op de bodem bestaat het gevaar van bodemverontreiniging. Ze bevatten vaak additieven en zijn biologisch slecht afbreekbaar. Minerale olie in zeer lage concentratie (0,5-1,5%) gemengd met water en afwasmiddel wordt door middel van verneveling toegepast als biologisch verantwoord insecticide ter bestrijding van o.m. wittevlieg, (schild)luis en (indirect) de schimmelziektes die ze overbrengen zoals roetdauw. Het oliebestanddeel blokkeert het voor insecten specifieke ademhalingsysteem trachea.
Enkele toepassingen van minerale oliën zijn: