Een motie van afkeuring is een motie die de Nederlandse Eerste of Tweede Kamer kan aannemen tegen het gevoerde beleid van een bewindspersoon of het gehele kabinet. Een motie van wantrouwen is daarentegen gericht tegen de persoon zelf. Een motie van treurnis is dan weer lichter dan een motie van afkeuring.[1]
Ook in de gemeentelijke politiek kan een motie van afkeuring worden ingediend, bijvoorbeeld tegen een burgemeester of wethouder.[2] Het kan dan bijvoorbeeld gaan over vermoedens van belangenverstrengeling, van het aannemen van steekpenningen of het onvoldoende informatie verstrekken aan de gemeenteraad.[3] Als er hard bewijs is, wordt eerder een motie van wantrouwen ingediend.
Het Europees Parlement beschikt over de motion de censure.[4] Deze motie wordt naar het Nederlands vertaald als motie van afkeuring, [5] maar lijkt juridisch gezien meer op een motie van wantrouwen. Als het parlement deze motie aanneemt met een meerderheid van twee derde der uitgebrachte stemmen en tevens bij meerderheid van de leden, dan moet de Europese Commissie als geheel aftreden.[6]