Noodtoestand

Voor Noodtoestand als strafuitsluitingsgrond zie overmacht in de zin van noodtoestand

De noodtoestand is een buitengewone rechtstoestand op grond van een publiekrechtelijke bekendmaking van een overheid dat de normale toestand en wetgeving tijdelijk niet meer van toepassing is.

Tijdens een noodtoestand kan een overheid zeer slagvaardig handelen, zonder eerst toestemming over iets te vragen of overleg met inwoners te voeren.

Bij natuurrampen, zoals een overstroming, een aardbeving of een orkaan, kan de noodtoestand worden uitgeroepen. De noodtoestand bij oorlog heet "staat van oorlog". In nog ernstigere gevallen (bijvoorbeeld bevoorrading is afgesneden, stad omsingeld) kan een staat van beleg worden afgekondigd. Hierbij worden bijzondere justitiële bevoegdheden toegekend aan het militair gezag. Een wet waarin een en ander wordt geregeld wordt wel een krijgswet genoemd.