Parlementair systeem

Landen die een parlementair systeem handhaven zijn rood gekleurd.
Deel van een serie artikelen over
Kiesstelsel & regering
Een Nederlands stembiljet met rood stempotlood
Een Nederlands stembiljet met rood stempotlood
Kiessysteem

Evenredige vertegenwoordiging · Meerderheidsstelsel · Gemengd kiesstelsel · Positief en negatief parlementarisme

Verkiezing

Kiesraad · Partijlijstenstelsel · Kandidatenlijst · Stembiljet · Open lijst · Gesloten lijst · Hybride lijst · Gerangschikt stemmen · Vervroegde verkiezing

Zetelverdeling

Grootste overschotten & gemiddelden · D'Hondt & Sainte-Laguë · Nationaal kiesdistrict · Kies- en Fractiedrempel · Kiesdeler · Restzetel

Districtenstelsel

Enkelvoudig & Meervoudig Kiesdistrict · Districtszetel · Overhangzetel · Vereffeningszetel · Dubbelevenredigheid · Nationale kieslijst

Parlement

Lid · Onafhankelijken · Partij · Lijstverbinding · (Gemengde) Fractie · Alliantie · Coalitie · Regering · Minderheidskabinet · Oppositie

Politieke cultuur

Centrumpolitiek · Consensusdemocratie · Cordon sanitaire · Penduledemocratie · Blokpolitiek · Waaierdemocratie · Tangdemocratie

Electorale hervorming

Democratie-index: Economist & V-Dem · Quotumregel · Evenredigheid · Gallagher-index · Verspilde stem · Spoilereffect · Versplintering

Portaal  Portaalicoon   Politiek

Een parlementair systeem of parlementair stelsel is een regeringsvorm waarbij de uitvoerende macht verantwoording schuldig is aan het parlement. Het parlement kan een regering installeren, controleren en, indien nodig, ten val brengen. Het parlementaire systeem wordt onderscheiden van het presidentieel systeem, waar de uitvoerende macht onafhankelijk van het parlement functioneert.

Parlementarisme kan grofweg worden onderverdeeld in negatief en positief parlementarisme, waarbij beide systemen een unieke dynamiek creëren in het formatieproces en het functioneren van regering en oppositie.[1] Negatief parlementarisme bevordert doorgaans een politieke cultuur van blokpolitiek en flexibele meerderheden, vaak resulterend in minderheidskabinetten. Positief parlementarisme daarentegen stimuleert centrumpolitiek en vaste meerderheidskabinetten, doordat expliciete steun van een parlementaire meerderheid vereist is.[2]

  1. (en) Louwerse, Tom (2024). Investiture and Removal of Governments: ‘Positive’ and ‘Negative’ Parliamentarism. Springer Nature Switzerland, Cham, 17–37. ISBN 978-3-031-69347-2.
  2. NWS, VRT, Smörrebrod-democratie - Jan Van de Poel. vrtnws.be (28 februari 2014). Geraadpleegd op 5 januari 2025.

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne