Pijpaarde of pijpklei is een bepaalde soort fijne, taaie, blauwachtige, witbakkende klei. Deze werd in de 16e tot de 18e eeuw gebruikt voor het maken van pijpen. De klei werd in Nederland ingevoerd vanuit Engeland, Duitsland en België. In Gouda bestond van 1617 tot het einde van de 18e eeuw een belangrijke pijpenindustrie. Maar ook in 1913 werd nog 60.392 gros (bijna 8,7 miljoen stuks) Goudse pijpen vervaardigd. Het materiaal speelde toen ook een rol in de gresaardewerkindustrie.
Van pijpaarde werden ook beeldjes vervaardigd als bijproduct van de pijpenindustrie. Ook een vorm van de kakker wordt van witte pijpaarde gemaakt.