Een pinopodium, pinopode of uterodoom is een met vocht gevuld uitsteeksel op het apicale celmembraan van baarmoederepitheelcellen.[1][2][3] Ze verschijnen tussen de 20e en 22e dag van de menstruatiecyclus, ongeveer het tijdstip van innesteling (5e tot 7e dag na de bevruchting).[3] Pinopodia blijven slechts maximaal twee dagen bestaan en worden gezien als de ultrastructurele merkers van ontvankelijkheid (decidua).[4][5][1] De eerste beschrijving van pinopodesachtige structuren in het menselijk barmoederslijmvlies werd in 1972 door Johannisson en Nilsson beschreven in een elektronenmicroscopieonderzoek.[6]
Hun ontwikkeling wordt bevorderd door progesteron en geremd door oestrogenen. Tijdens het innestelingsvenster wordt de celadhesie van cel tot cel geremd door MUC1, een glycoproteïne aan het celoppervlak, behorend tot de glycocalyx. De pinopodia zijn groter dan de microvilli en steken door de glycocalyx heen, waardoor direct contact met de aanhangende trofoblast mogelijk is. De belangrijkste eigenschap van pinopodia is het verwijderen van glycoproteïnen van de celoppervlakken van de baarmoederepitheelcellen. Er is ook aangetoond dat MUC16 van de celoppervlakken verdwijnt met de ontwikkeling van de pinopodia. Sommige onderzoeken hebben gemeld dat pinopodia trilharen insluiten, wat de beweging van het embryo verhindert en tijdens innesteling nauw contact en hechting van het embryo mogelijk maakt.[3]
Pinopodia brengen baarmoedermelk en de macromoleculen ervan in de cellen via het proces van endocytose. Dit verkleint het volume van de baarmoeder, waardoor de wanden waarin de blastocyste drijft dichter bij de blastocyste komen. De periode van actieve pinopodia zou dus het innestelingsvenster kunnen verkleinen.[7] Pinopodia blijven baarmoedermelk absorberen en verwijderen het grootste deel ervan tijdens de vroege stadia van de innesteling.[8]
- ↑ a b (en) Quinn, Kelsey E., Matson, Brooke C., Wetendorf, Margeaux, Caron, Kathleen M. (2020). Pinopodes: Recent advancements, current perspectives, and future directions. Molecular and Cellular Endocrinology 501: 110644. PMID 31738970. PMC 6962535. DOI: 10.1016/j.mce.2019.110644.
- ↑ (en) Rarani, Fahimeh Zamani, Borhani, Fatemeh, Rashidi, Bahman (2018). Endometrial pinopode biomarkers: Molecules and microRNAs. Journal of Cellular Physiology 233 (12): 9145–9158. ISSN: 0021-9541. PMID 29968908. DOI: 10.1002/jcp.26852.
- ↑ a b c Quinn KE, Matson BC, Wetendorf M, Caron KM (February 2020). Pinopodes: Recent advancements, current perspectives, and future directions. Molecular and Cellular Endocrinology 501: 110644. PMID 31738970. PMC 6962535. DOI: 10.1016/j.mce.2019.110644.
- ↑ Zhao Y, He D, Zeng H, Luo J, Yang S, Chen J, Abdullah RK, Liu N (September 2021). Expression and significance of miR-30d-5p and SOCS1 in patients with recurrent implantation failure during implantation window. Reprod Biol Endocrinol 19 (1): 138. PMID 34496883. PMC 8425163. DOI: 10.1186/s12958-021-00820-2.
- ↑ Quinn, CE and Casper, RF. Pinopodes: a questionable role in endometrial receptivity. Human Reproduction Update 2009 15(2):229-236 http://humupd.oxfordjournals.org/cgi/content/abstract/15/2/229
- ↑ https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0015028216391889?via%3Dihub Johannisson, Elisabeth, and Lennart Nilsson. "Scanning electron microscopic study of the human endometrium." Fertility and Sterility 23.9 (1972): 613-625.
- ↑ Boron W, Boulpaep E (2004). Medical Physiology: A Cellular And Molecular Approaoch. Elsevier, Oxford. ISBN 1-4160-2328-3.
- ↑ https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3409914/ Sharma A, Kumar P. Understanding implantation window, a crucial phenomenon. J Hum Reprod Sci. 2012 Jan;5(1):2-6. doi: 10.4103/0974-1208.97777. Retraction in: J Hum Reprod Sci. 2015 Jul-Sep;8(3):187. doi: 10.4103/0974-1208.165155. PMID 22870007; PMCID: PMC3409914.