Stedenbaan (sinds 2013 enige tijd StedenbaanPlus geheten) was een zogenaamd Transit-oriented development-programma voor ruimtelijke ontwikkeling en hoogwaardig openbaar vervoer in het zuidelijk deel van de Nederlandse Randstad. Stedenbaan was een samenwerking van de Nederlandse Spoorwegen, ProRail, de provincie Zuid-Holland, Metropoolregio Rotterdam Den Haag, Holland-Rijnland, de Drechtsteden, het Intergemeentelijk Samenwerkingsorgaan Midden-Holland en de gemeentes Den Haag en Rotterdam. Doel van het programma was het verbeteren van het openbaar vervoer in het zuidelijk deel van de Randstad (Zuidvleugel), door de kwaliteit van de openbaar vervoerverbindingen te verbeteren, met een hogere frequentie te rijden, en het openbaar vervoer meer op elkaar af te stemmen.[1] Daarnaast moet de leef- en werkkwaliteit in de directe omgeving van de openbaar-vervoerknooppunten worden verbeterd, door de bouw van nieuwe woningen en kantoren en extra faciliteiten zoals parkeerplaatsen.
Met de beëindiging van het samenwerkingsverband Zuidelijke Randstad medio 2017 eindigde ook de formele samenwerking in het kader van Stedenbaan.[2] De monitoring van de voortgang van de uitvoering van de Stedenbaanafspraken verzorgt de provincie Zuid-Holland in samenwerking met de andere partners. De doelen en aanpak van Stedenbaan werken nog steeds door in de aanpak van ruimtelijke ontwikkeling en openbaar vervoer in de Zuidelijke Randstad, in het bijzonder in het gebiedsgerichte bereikbaarheidsprogramma Mobiliteit en Verstedelijking (MoVe) van het Rijk en de regiopartijen. De reizigersgroei ontwikkelde zich als gevolg van de ruimtelijke ontwikkelingen, de verbetering van ketenmobiliteit en de autonome groei voldoende om medio 2020 van 4 naar 6 Sprinters per uur te gaan.[3] Omdat de viersporigheid Rijswijk-Delft Zuid pas medio 2024 beschikbaar is zal de frequentiesprong naar verwachting plaats gaan vinden met de NS-dienstregeling 2025.
Doordat Stedenbaan zich niet alleen richtte op openbaar vervoer, maar ook op ruimtelijke ordening, onderscheidde het zich van de programma's Randstadspoor, in de omgeving Utrecht, en Regionet in de omgeving van Amsterdam. Deze programma's kennen vergelijkbare doelstellingen met betrekking tot openbaar vervoer, maar richten zich niet op de integratie met regionale stedelijke ontwikkeling.
- ↑ Yvonne Rijpers, Stedenbaan in De grenzeloze regio, Sdu, 2007
- ↑ Werken aan Stedenbaan. Vereniging Deltametropool. Geraadpleegd op 29 december 2020.
- ↑ Monitor Hoogwaardig Openbaar Vervoer en Verstedelijking Zuidelijke Randstad PDF Free Download. docplayer.nl. Geraadpleegd op 29 december 2020.