Vierkantshoeve

Een reeks carréboerderijen in het rijksbeschermd gezicht Sint Gerlach in Nederlands Zuid-Limburg

Een vierkantshoeve, kwadraathoeve of carréboerderij, ook wel binnenhofboerderíj of gesloten hoeve (Frans: ferme à cour), is een boerderijtype dat onder andere in België, Nederland, Noordwest-Frankrijk, Duitsland, Oostenrijk en Denemarken voorkomt. In Nederland vindt men de meeste carréboerderijen in Zuid-Limburg. Ook in de aangrenzende streken als de stadsregio Aken (onder andere in Würselen) en Belgisch Zuid-Limburg zijn boerderijen van hetzelfde type bewaard gebleven. Ze kenmerken zich hier vooral door het gebruik van vakwerk.

De hoeven van dit type zijn ook elders te vinden, met name in welvarende landbouwstreken met rijke leem- of lössbodems. In België vinden we ze in Haspengouw en de Maasvalei, de Brabantse en Henegouwse Leemstreken, alsmede Condroz, in alle gevallen echter met dragende wanden van natuur- of baksteen. Meer naar het zuiden worden de hoeven groter, met als uitschieters de gesloten kasteelhoeven, die vaak een prominente plek in het landschap innemen.

De vierkantshoeve wordt vanwege zijn constructieve vorm tot de Midden-Duitse huisgroep oftewel het Ernhaus gerekend. In Nederland hanteert men ook wel de technische term dwarshuisgroep. Het gaat daarbij om een eenbeukige gebouwen met een dragende buitenwand en een indeling overdwars. Typerend zijn verder de gesloten carrévorm met een inrijpoort in de voor- of poortgevel en de mestvaalt op de binnenplaats.

De twee- of driebeukige graanschuur van de Limburgse vierkantshoeve behoort tot het type de Vlaamse schuur.[1] Dit type is op zijn beurt nauw verwant met de driebeukige graanschuren van de Belgische vierkantshoeven alsmede met de vrijstaande schuren in het Duitse Nederrijngebied.[2][3]

  1. Rob C. Hekker, 'De ontwikkeling van de boerderijvormen in Nederland', in: S.J. Fockema Andreae, R.C. Hekker en E.H. ter Kuile, Duizend jaar bouwen in Nederland, dl. 2, Amsterdam 1958, p. 195-376, hierin p. 309-316: 'De Vlaamse schuurgroep'.
  2. Paul Lindemans, Geschiedenis van de landbouw in België, Antwerpen 1952, dl. 2, p. 78-84.
  3. Jean-Nicolas Lethé (red.), Visages du patrimoine en Hesbaye Brabançonne. Itinéraire au "Pays Blanc". Culturalité en Hesbaye brabançonne ASBL (2017).

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne