Weerkerk

Weerkerk in Wimy, Thiérache, Frankrijk

Weerkerk in Kößlarn, Beieren, Duitsland

Weerkerk in Prejmer, Transsylvanië, Roemenië

Weerkerk in Østerlars op Bornholm

Weerkerk in Eisenerz, Stiermarken, Oostenrijk

Een weerkerk, vestingkerk of castrale kerk is een kerkgebouw dat tevens een verdedigende functie had: ze dienden als toevluchtsoord in tijden van oorlog of plundering en zijn vooral te vinden op het platteland, waar de bevolking beschermende stadsmuren ontbeerde.

Strikt genomen kan worden gesteld dat alleen kerken die een verdedigende functie hebben (en niet hadden) weerkerken zijn en dat thans alleen nog van voormalige weerkerken kan worden gesproken. Met hun verdedigende functie verloren veel versterkte kerken ook hun uiterlijke weerkerkkenmerken. Veel (voormalige) weerkerken zijn dan ook nog maar moeilijk als zodanig herkenbaar. Weerkerken zijn overal in Europa te vinden. Er is zelfs gesteld dat op alle plaatsen waar men zich ervoor interesseert versterkte kerken ontdekt worden.^[1]

Niettemin staan sommige gebieden, zoals de Thiérache in Noord-Frankrijk en Zevenburgen (Transsylvanië) in Roemenië, bij uitstek bekend om hun weerkerken: in die gebieden zijn er op een relatief kleine oppervlakte veel bewaard gebleven. De Saksische weerkerken van Zevenburgen staan collectief op de Werelderfgoedlijst van UNESCO.

Andere gebieden met goed herkenbare weerkerken zijn Stiermarken en Karinthië in Oostenrijk, verschillende gebieden in Duitsland (onder meer Franken en Thüringen), het Oostzeegebied (de eilanden Bornholm, Gotland, Öland en Saaremaa), Zuid-Frankrijk en de Spaanse eilanden Ibiza en Formentera.

Hieronder worden enkele gebieden met veel weerkerken gepresenteerd.

1. ↑ Karl Kolb bij Michael Kroner 1997: Sind die siebenbürgisch-sächsischen Kirchenburgen einzigartig in der Welt? In: Hilfskomitee der Siebenbürger Sachsen (Hrsg.): Siebenbürgisch-Sächsischen Hauskalender, pp. 92-100.