Zondebok

De zondebok speelde in het jodendom tot aan de vernietiging van de Joodse tempel in 70 n.Chr. een bijzondere rol in de liturgie van Jom Kipoer (Grote Verzoendag): deze bok werd symbolisch beladen met de zonden van de Israëlieten en de woestijn in gestuurd, om jaarlijks verzoening tussen God en het volk te bewerkstelligen.

Het woord 'zondebok' is overgenomen van de vertaling van Maarten Luther van de Hebreeuwse Bijbel in het Duits (1534): Sündenbock. In het Nederlands wordt de uitdrukking pas vanaf circa 1830 frequent gebruikt, al is de vroegste vermelding van het woord waarschijnlijk uit 1815.^[1]

Als uitdrukking is een zondebok iemand die beladen wordt met de schuld van een gebeurtenis, zodat over de eigenlijke schuldvraag niet meer hoeft te worden nagedacht.

1. ↑ Johannes van der Hey (1815): De Herkaauwer, Volume 1, Amsterdam