Avaldsnes

Avaldsnes
stad
Land	Noreg
Fylke	Rogaland
Kommune	Karmøy
Postnummer	4262
Avaldsnes 59°21′21″N 5°16′40″E / 59.3558°N 5.2779°E / 59.3558; 5.2779
Wikimedia Commons: Avaldsnes

Avaldsnes er ein gard, ein tettstad og eit sokn i Karmøy kommune i Rogaland fylke. Det har tidlegare òg vore ein eigen kommune.

Avaldsnes er best kjend som eit gammalt norsk hovdingsete og den første norske kongsgarden. Det er gjort særs rike funn frå mest heile førhistoria i dette området. Avaldsnes er vald som tusenårsstad for Rogaland fylke. Nordvegen er eit gamalt namn på Karmsundet, og skal ha gjeve opphav til namnet Noreg.^{[treng kjelde]}

Staden er kalla opp etter sogekongen Augvald, som hadde herredømet over området rundt, særleg kystleia. Etter slaget i Hafrsfjord om lag 872 la Harald Hårfagre hovudgarden sin til Avaldsnes, noko som gjer det til det eldste kongssetet i Noreg.

Seinare forfall kongsgarden, og det viktigaste landemerket på staden blei Avaldsnes kyrkje (Olavskyrkja), som Håkon Håkonsson bygde i 1250. Kyrkja er ei av dei største steinkyrkjene frå mellomalderen i landet, og hadde status som kongeleg kollegiatkyrkje.

Like nord for kyrkja kan ein enno ane restane etter ein stor gravhaug. I den vart funne den rikaste grava frå romertid i heile Noreg. Den inneheldt mellom anna ein gullring på over 600 g, og romerske kar av sølv og bronse. På nordsida av kyrkja står òg ein 7,2 meter høg bautastein, ein av dei største i landet. Han blir kalla 'Jomfru Marias synål', og har etter alt å døme vore ein av fleire slike steinar på staden. Steinen lutar inn mot kyrkjeveggen, og eit gamalt segn seier at dersom steinen rører ved veggen, då kjem dommedag. Det er tydelege teikn på at ein har ville utsette dette, sidan det er slege store stykke av toppen på steinen.