Back Muur van Hadrianus Afrikaans Muro d'Hadrián AN سور هادريان Arabic سور هادريان ARZ Muriu d'Adrianu AST Adrian divarı Azerbaijani Hadrianswall BAR Вал Адрыяна Byelorussian Адрианов вал Bulgarian Moger Hadrian Breton

Hadrianmuren

55°01′27″N 2°17′33″W / 55.02417°N 2.29250°W / 55.02417; -2.29250

Hadrianmuren

Kart
Hadrianmuren
55°01′27″N 2°17′33″W / 55.024166666667°N 2.2925°W / 55.024166666667; -2.2925

Hadrianmuren (latin Vallum Aelium), også kjend som Hadrian's Wall, Roman Wall, Picts' Wall og Vallum Hadriani, er eit tidlegare forsvarsverk i den romerske provinsen Britannia som ein byrja bygga i år 122 under keisar Hadrian.[1] Han ligg i Nord-England og strekker seg frå Wallsend ved elva Tyne i aust til Bowness-on-Solway i vest, heile breidda av øya Storbritannia.[2] I tillegg til å ha spela ei militær forsvarsrolle, kan portane i han ha vore brukt som tollpunkt.[3]

Plasseringa av Hadrianmuren og den seinare Antoninske muren i noverande England og Skottland
Festningar langsmed og nær muren, inkludert Stanegate-vegen
Hadrianmuren

Muren er den største romerske arkeologiske strukturen i Storbritannia, med ei lengd på 73 mile (117,5 km).[4] Delar av muren er blitt demonterte, og steinen er brukt i seinare byggverk. Men store delar står igjen, og delar av han er bygd opp att i nyare tid. Muren er rekna som eit britisk kulturikon og ein av dei største britiske turistattraksjonane frå oldtida.[5] Han blei utnemnd til verdsarv av UNESCO i 1987.[6] Den nordlegare antoninske muren, som nokre meiner bygde på Hadrianmuren,[7] blei fyrst utropt til verdsarv i 2008.[8][9]

Hadrianmuren markerte grensa mellom Romersk Britannia i sør og det uerobra Caledonia i nord.[a] Heile muren ligg i England, og han har aldri utgjort grensa mellom England og Skottland.[10][11][12] Han blir likevel ofte brukt som symbol på eit skilje mellom dei to landa.[13]

English Heritage forvaltar fleire større ruinar og museum langs muren.[14] Delar av han er eigd av National Trust.[15] Ein stor del av muren kan ein følgja til fots langs turruta Hadrian's Wall Path.

  1. ↑ «Hadrian's Wall: The Facts». Visit Hadrian's Wall (på engelsk). 8. mars 2016. Arkivert frå originalen 21. februar 2019. Henta 21. februar 2019. 
  2. ↑ Lobell, Jarrett A (2017). «The Wall at the End of the Empire». Archaeology 70 (3): 26–35. 
  3. ↑ «Obituary: Brian Dobson». The Daily Telegraph (London). 21. september 2012. Arkivert frå originalen 11. januar 2022. Henta 22. september 2012. 
  4. ↑ «Hadrian's Wall: A horde of ancient treasures make for a compelling new Cumbrian exhibition». The Independent. 8 November 2016. 
  5. ↑ «More than 25,000 people see Hadrian's Wall lit up». BBC. 8 November 2016. 
  6. ↑ «Hadrian's Wall». English Heritage. 22 July 2004. Arkivert frå originalen 22 July 2004. 
  7. ↑ Rohl, Darrell, Jesse. «More than a Roman Monument: A Place-centred Approach to the Long-term History and Archaeology of the Antonine Wall» (PDF). Durham Theses. Durham University. Available at Durham E-Theses Online ref: 9458. Henta 14 October 2017. 
  8. ↑ "Wall gains World Heritage status" BBC News. Retrieved 8 July 2008.
  9. ↑ «Frontiers of the Roman Empire». UNESCO World Heritage Centre. 
  10. ↑ English Heritage. 30 Surprising Facts About Hadrian's Wall Retrieved 18 March 2017.
  11. ↑ Financial Times. Borders held dear to English and Scots Retrieved 18 March 2017.
  12. ↑ History.com. Hadrian's Wall. Henta 27. august 2020
  13. ↑ Hingley, Richard, «Scottish referendum causes a surge of interest in Hadrian's Wall (but it's misplaced)», The Conversation (på engelsk), henta 25. april 2022 
  14. ↑ «Hadrian's Wall», English Heritage, henta 25. april 2022 
  15. ↑ «Every steps counts», National Trust (på engelsk), henta 25. april 2022 


Referansefeil: <ref>-merke finst for gruppenamnet «lower-alpha», men inkje samsvarande <references group="lower-alpha"/>-merke vart funne

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne