Kyrkjetoneart

Kyrkjetoneartar eller modale skalaer er diatoniske skalaer, som skil seg frå vanleg dur eller moll ved at dei er tonale modi. Skalaene var mykje nytta i gregoriansk song, og nemninga «kyrkjetoneart» skriv seg frå denne praksisen. Nemningane på dei ulike skalaene kan daterast attende til den greske antikken. Teorien kring skalaene er og datert attende til tidleg musikkteori.

Reint praktisk kan kyrkjetoneartane bli sett på som skalaer med dei same intervalla som durskalaen, men med ulik grunntone. Ein jonisk skala svarer til ein durskala; i C: C, D, E, F, G, A, H, C. Dersom ein spelar dei same tonane i same rekkefølgje, men startar på andre trinn (D) får ein den doriske skalaen i D: D, E, F, G, A, H, C, D. Vidare får ein den frygiske skalaen i E om ein spelar dei same tonane frå E til E, og så vidare. Sjå oversikt nedanfor.

Saman med dei sju kyrkjetoneartane, fanst det og ei rekkje plagale skalaer, alle med forstavinga «hypo» (Hypo-dorisk og bortetter).