Lyse kloster

Lyse kloster
Lyse kloster 60°13′40″N 5°24′20″E / 60.22777778°N 5.40555556°E / 60.22777778; 5.40555556

Lyse kloster eller Lysekloster er eit tidlegare kloster i Os i Bjørnafjorden kommune i Vestland.^[1] Det ligg 27 km sør for Bergen på garden Lysekloster inst i Lysefjorden i Os i Hordaland fylke. Klosteret vart skipa i 1146 av munkar frå klosteret Fountains Abbey i England etter oppfordring av biskop Sigurd frå Bergen, og var det eldste cisterciensarklosteret i Noreg.^[2] Til liks med andre cisterciensarkloster, var klosteret vigsla til gudsmora Maria, himmeldronninga.^[3] Klosteret var i funksjon fram til 1536, då reformasjonen kom til Noreg.^[1]

Kloster hadde stor vyrdnad og velstand og alt i 1207 skipa dei eit systerkloster på Tautra. Mange av abbedane var drivande forretningsmenn og klosteret hadde eigne skip som dei reiste til England med for å drive handel. Klosteret hadde laksefiske i Oselva og ein eigen handelsgard på Stranda i Bergen. Særleg eigde klosteret mange jordegods i Sunnhordland

1. ↑ ^{1,0 1,1} Bratberg, Terje. «Lysekloster». Store norske leksikon. Henta 22. desember 2018. 
2. ↑ Jacob Aaland (1933). «Fitjargods kjem under klostervelde». Fitjar. Sandane: R Søreides Prenteverk. s. 84-87. 
3. ↑ «CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Abbey of Rievaulx», www.newadvent.org, henta 15. juni 2019