Punarkrigane

Punarkrigane er namnet på tre krigar utkjempa mellom Den romerske republikken og Kartago mellom år 264 og 146 f.Kr. Dei vert kalla punarkrigane fordi det latinske uttrykket for kartagarane var punici (eldre poenici etter det fønikiske opphavet deira).

Hovudårsaka til punarkrigane var konfliktar mellom det eksisterande kartagiske riket og den ekspanderande Romerske republikken. Romarane ønskte å utvida riket sitt via Sicilia, som delvis var under kartagisk kontroll. Ved starten av den første punarkrigen var Kartago den dominerande makta i Middelhavsområdet, med eit omfattande herredøme på sjøen, medan Roma raskt fekk stadig meir makt i Italia. Mot slutten av den tredje krigen, etter meir enn hundre år og fleire hundretusen døde soldatar på begge sider, hadde Roma erobra Kartago og rasert byen, og vart slik den mektigaste staten vest i Middelhavet. Då makedonarkrigane — som pågjekk samstundes med punarkrigane— enda med nederlaget til den selevkidiske keisaren Antiochus III den store i den romersk-syriske krigen (Apameatraktaten i 188 f.Kr.) i det austlege havområdet, vart Roma den dominerande stormakta i heile Middelhavet og den mektigaste byen i den antikke verda.

Dette var vendepunktet som gjorde at sivilisasjonen i det antikke Middelhavet utvikla seg til den moderne verda via Europa i staden for Afrika. Den romerske sigeren over Kartago i desse krigane gav Roma den framtredande statusen han hadde fram til oppdelinga av Romarriket i Vest- og Austromarriket av Diocletian i 286 e.Kr.