Tunguskahendinga

Tunguskahendinga var ein særs kraftig eksplosjon som fann stad nær elva Podkamennaja Tunguska i det som no er Krasnojarsk kraj i Russland, rundt 07:14.^[1] (0:14 UTC, 7:02 lokal soltid^[2]) den 30. juni 1908 (17. juni etter den julianske kalenderen, som var i bruk lokalt på den tid).^[2]

Sjølv om årsaka til eksplosjonen er omdiskutert, så var han mest truleg årsaka av eit stort meteoroide- eller komet-fragment som eksploderte i ei høgd på 5–10 km over bakken. Forskjellige studium har gjeve forskjellige estimat på storleiken på objektet, men den alminnelege oppfatninga er at det var nokre titals meter i diameter.^[3]

Sjølv om objektet eksploderte i lufta og ikkje trefte jordoverflata, så vert hendinga likevel rekna som eit nedslag. Estimat for sprengkrafta i eksplosjonen varierer frå 5 megatonn^[4] til så mykje som 30 megatonn^[5] TNT med 10–15 megatonn som det mest trulege^[5] - noko som omtrent tilsvarar den amerikanske Castle Bravo-prøvesprengninga i februar 1954, rundt 1000 gonger kraftigare enn Hiroshima-bomba, og rundt ein tredjedel av krafta til Tsar-bomba, den største atombomba som nokon gong er detonert.^[6] Ein eksplosjon av denne storleiken er i stand til å øydeleggje ein stor by.^[7] Eksplosjonen velta om lag 80 millionar tre over eit område på 2150 km². Det er rekna ut at jordskjelvet frå eksplosjonen ville ha målt 5,0 på Richterskalaen.

Tunguskahendinga vert rekna som det største nedslaget på land i nyare historie,^[8] sjølv om tilsvarande store nedslag i fjerne havområde ikkje ville vorte registrert før global satellittovervaking vart etablert på 1960- og 1970-talet.

1. ↑ P. Farinella, L. Foschini, Ch. Froeschlé, R. Gonczi, T. J. Jopek, G. Longo, P. Michel Probable asteroidal origin of the Tunguska Cosmic Body
2. ↑ ^{2,0 2,1} Trayner, C. Perplexities of the Tunguska meteorite
3. ↑ Lyne, J.E., Tauber, M. The Tunguska Event Arkivert 2020-02-20 ved Wayback Machine.
4. ↑ «Sandia supercomputers offer new explanation of Tunguska disaster». Sandia National Laboratories. 17. desember. Henta 16. august 2008. 
5. ↑ ^{5,0 5,1} Eugene Shoemaker (1983). «Asteroid and Comet Bombardment of the Earth». Annual Review of Earth and Planetary Sciences (US Geological Survey, Flagstaff, Arizona: Annual Review of Earth and Planetary Sciences) 11: 461. doi:10.1146/annurev.ea.11.050183.002333. 
6. ↑ Verma (2005), p1.
7. ↑ Giuseppe Longo (2007). «18». The Tunguska event - Comet/Asteroid Impacts and Human Society, An Interdisciplinary Approach (PDF). Berlin Heidelberg New York: Springer-Verlag. s. 303–330. ISBN 3-540-32709-6. 
8. ↑ APOD: 2007 November 14 - Tunguska: The Largest Recent Impact Event