Back Alfabet Afrikaans Alphabet ALS አልፋቤት Amharic Alfabeto AN Abichi ANN वर्णमाला ANP ألفبائية Arabic ܐܠܦܒܝܬ ARC Alfabetu AST Itasinahikewin ATJ
| A | B | C | D | ||
| E | F | G | H | I | J |
| L | M | N | O | P | |
| Q | R | S | T | U | |
| V | X | Z |
Un alfabet[1] es un ensemble de simbòls utilizat per representar mai o mens precisament los fonèmas d'una lenga.
Cadun d’aquestes simbòls es apelat una letra ; cada letra, en teoria, deuriá notar un fonèma.
Cèrtas letras pòdon recebre un o mantun signes diacritics (coma ⟨à⟩, ⟨ï⟩, ⟨ç⟩), e tanben las letras se pòdon combinar en grops (per exemple un grop de doas letras coma nh es un digrama) o encara se pòt crear de letras suplementàrias (coma ð en islandés). Tota letra, letra amb diacritic e combinason de letras es un grafèma.
L'aumentacion dels grafèmas permet de compensar lo nombre de letras s'aquel es insufisent per notar los sons de la lenga o permetre d'evitar las ambigüitats.
Las evolucions foneticas d'una lenga se produson a un ritme diferent de l'evolucion escricha, l'escritura alfabetica garentís pas de cap de biais la correspondéncia un a un entre los fonèmas e los grafèmas : en occitan, /s/ se pòt notar ⟨ç⟩, ⟨s⟩ o ⟨ss⟩. A contrario, ⟨s⟩ se pòt prononciar /s/ o /z/. Cèrtas lengas, coma l'ongrés, lo turc o lo sèrbocroat, an ça que la una escritura quasi fonetica. Dins la majoritat dels cases, i a de lengas escrichas dempuèi pauc e la transcripcion pel mejan de signes alfabetics n'a fach l'objècte d'una recèrca planificada.
- ↑ Ancianament èra cridat ABC/ABCD o (a)beceròla.