Energia nucleara

L’energia nucleara o energia atomica es l'energia associada a la fòrça de coësion dels nucleons (protons e neutrons) al sen dels nuclèus atomics. Las transformacions que libèran aquela energia son las reaccions nuclearas. Aqueu fenomèn se fa naturalament dins las reaccions engendradas per la radioactivitat naturala o durant las reaccions de fusion que produson l'energia emesa per las estelas. Ça que la, existís tanben una radioactivitat artificiala qu'es constituïda per l'ensemble de las reaccions nuclearas engendradas per de manipulacions umanas. En efièch, l'energia nucleara es una font fòrça importanta d'energia. A donc d'aplicacions nombrosas coma la produccion d'electricitat dins las centralas nuclearas o la fabricacion d'armas poderosas coma las bombas atomicas.

Dins lo domeni civil, l'energia nucleara a d'atots remarcables coma la possibilitat de produire de quantitats regularas e pauc costosas d'electricitat. Tanben, aquela produccion emet pauc de gas d'efièch de sèrra. Pasmens, suscita egalament de debats important dins la societat. En efièch, produtz de descais radioactius que pòdon persistir dins l'environament pendent de sègles o de millenaris. Font de radiacions ionizantas, i forman una pollucion invisibla que favorizan l'aparicion de càncers e que, dins de cas extrèms, pòdon aver d'efièchs nocius dirèctes pels organismes vivents. La question del desvolopament de l'energia nucleara es donc sovent una question politica sensibla e complèxa.

Dins lo domeni militar, las armas nuclearas son capablas de destruire rapidament l'ensemble de las vilas importantas d'un païs. En efièch, libèran de quantitats d'energia exprimidas en quilotonas o en megatonas de TNT. Foguèron utilizadas unicament a la fin de la Segonda Guèrra Mondiala. Lor aparicion an cambiat la natura de la guèrra car un conflicte dirècte entre poténcias dotadas d'armas nuclearas es actualament quasi impossible. Las armas nuclearas son donc vengudas la basa de l'equilibri entre las grandas poténcias, mas lo manten dels arsenals es contestat dins mai d'un païs en causa de lor dangerositat e del risc de guèrra nucleara.