Geologia

La geologia es la sciéncia qu'estudia la composicion, l'estructura, l'istòria e l'evolucion de la Tèrra e qu'assaia d'identificar e de modelizar lei mecanismes que la faiçonan. Es devesida entre plusors brancas que s'interessan a la descripcion dei ròcas e a son evolucion, a l'estudi de la dinamica terrèstra e a l'estudi dei relèus. Amb la conquista espaciala, de geologias planetàrias son tanben aparegudas que son objectiu es de descriure la geologia deis autrei còrs solides dau Sistèma Solar. Enfin, la geologia es mai e mai sovent associada amb d'autrei disciplinas tractant dei jaç extèrnes de la Tèrra coma la climatologia e l'oceanografia.

La geologia es una disciplina relativament anciana car sei brancas pus vièlha son aparegudas durant l'Antiquitat. Pasmens, i aguèt pas d'unificacion avans la fin dau sègle XVIII. Durant lo sègle XIX e la premiera mitat dau sègle XX, lei descubèrtas se multipliquèron amb la formacion de brancas novèlas (petrologia, paleontologia, volcanologia...) e la comprenença de fenomèns ò de nocions importants coma l'estructuracion de la Tèrra ò lo desplaçament dei placas formant la crosta terrèstra. La geologia venguèt pauc a pauc una sciéncia majora que son utilizacion es uei primordiala per la prospeccion miniera, per la proteccion dei populacions còntra lei menaças geologicas (tèrratrems, volcans...) ò per la construccion d'infrastructuras.