Everest
| |
---|---|
OpenStreetMap | . |
Geografia | |
Altitud | 8 848 m[1] |
Massís | Imalaia |
Coordenadas | 27° 59′ 17″ N, 86° 55′ 31″ E [1] |
Administracion | |
País | ![]() ![]() |
Region de desvolopament Region autonòma |
Èst Tibet |
Zòna Prefectura |
Sagarmatha Xigaze |
Ascension | |
Primièra | 29 de mai de 1953 per Edmund Hillary e Tenzing Norgay |
Via pus aisida | Còl Sud dempuèi Nepal |
Geologia | |
Edat | Eocèn |
Ròcas | |
Lo Mont Everest, tanben dich Chomolungma, Qomolangma o Zhumulangma en tibetan[2] ò Sagarmatha en nepalés[3], es la montanha pus auta de la Tèrra amb una altitud mesurada a 8 848 m au dessüs dau nivèu de la mar. La montanha, que forma una part de la cadena d'Imalaia en Asia, es situada lòng de la frontiera entre la zòna de Sagarmatha en Nepal e la region de Tibet en China. Lo nom d'Everest, tèrme pus utilizat dins lo mond, li foguèt balhat per Andrew Waugh, lo pergaire generau britanic deis Índias en onor de son predecessor, George Everest.
La pus auta montanha dau mond atrai d'escalaires de totei nivèus, deis alpinistas experimentats ai començants obligats de pagar car un guida professionau per poder capitar l'ascension. D'efiech, l'Everest, que pausa pas de dificultats tecnicas substancialas per la via normala – d'autreis uech milas coma lo K2 ò Nanga Parbat son ben pus malaisats – presenta totjorn de perilhs coma lo mau d'altitud, lo marrit temps e lo vent, mai que mai dins la « zòna de la mòrt » situada au dessüs de 8 000 m. L'Everest es ansin vengut un centre toristic important per lei populacions sherpas e, pus generalament, per Nepal.
L'Everest a doas vias d'ascension principalas que son l'aresta dau sud-èst per Nepal e l'aresta dau nòrd-èst per Tibet. Dei dos camins, l'aresta dau sud-èst es tecnicament la pus aisada e es donc la pus frequentada. En particular, foguèt chausida per Edmund Hillary e Tenzing Norgay en 1953 quand realizèron la premiera ascension de la montanha. Existís tanben d'itineraris pus tecnics. En 1996, un totau de 15 vias èra reconegut[4]. Lo 20 d'aost de 1980, l'Italian Reinhold Messner foguèt lo premier alpinista qu'atenguèt lo som solet e sensa oxigèn suplementari. Per aquò, seguiguèt l'itinerari pus dificil dau nòrd-oèst de la fàcia nòrd. O realizèt en tres jorns a partir d'un camp situat a 6 500 m.