Tango

Lo tango es la musica e dança mai populara e internacionala d'Argentina. Es una dança qu'evòca en general la passion e l'amor. Las abilitats de sos dançaires son plan avaloradas pels que ne sabon.

A maugrat d'estar conegut peu son ritme e per las soas figuras de dança, lo tango qu'acessa un univèrs sancèr : ua varietat de ritmes caracterizats, ua poesia e un univers literari dab autors famós (com Manzi, Discépolo, Cadícamo), compositors populars e academics, ensembles instrumentaus (la orquesta típica e lo sexteto de tango) e ua lenga pròpia (lo lunfardo, castelhan de Buenos Aires hargat dab arcaïsmes e dab un lexic impregnat per lengas amerindianas e per mantuns dialèctes europèus).

Lo tango qu'ei donc indissociable de l'univers urban de Buenos Aires e de la soa istòria (que's parla de "folclòre urban") au maugrat d'evocar tanben pro sovent la cultura itàliana e la ciutat de París e tanben d'aver conquestat un succès deus grans dens autes país com Japon e Norvègia (que's pòt considerar lo "tango norvegian" com un genre a despart deu "tango argentin").

L'instrument de musica mei emblematic deu tango qu'ei lo bandoneon. La flabuta e la mandolina que hon emplegadas dens las purmèras tempsadas deu tango ; lo vriulon, la guitarra e lo piano que son, après lo bandoneon, los instruments generaument mei emplegats ; la contrabassa, totun, que possedeish un son d'ua expressivitat plan adaptada au tango qui hè atau partida deu son repertòri (caracteristicas plan expleitadas dens Contrabajeando d'Astor Piazzolla). Que cau soslinhar que lo tango qu'expleita recors de la musica contemporanèa dens lo cas, per exemple deu piano e deu vriulon (com trucar lo piano dab la man com se hosse un instrument de percussion o gratar las soas còrdas dab las unglas, o prémer l'arquet deu vriulon entà prodúser un son esglaishat entà, aquiu tanben marcat un ritme).

Lo poeta Enrique Santos Discépolo que dè ua definicion vaduda famosa deu tango com «ua pensada trista qui's dança».

En 2009 lo tango que ho marcat per l'UNESCO com partida deu Patrimòni Immateriau de l'Umanitat.