Al-Andalus (الأندلس) – arabska nazwa Półwyspu Iberyjskiego, nadana przez jego muzułmańskich zdobywców. Odnosi się ona zarówno do Emiratu (ok. 750–929), jak i do Kalifatu Kordoby (929–1031), a w szczególności do królestw (taif); może być używana również do ogólnego określenia terytoriów pod rządami muzułmanów (711–1492). Podczas powolnego procesu Rekonkwisty, ziemie iberyjskie były stopniowo ponownie zdobywane przez chrześcijan zajmujących północne enklawy, a nazwa „al-Andalus” zaczęła odnosić się tylko do zdominowanych przez islam ziem na południu.