Alopatia, allopatia (gr. ảλλος, allos – odmienny, inny i πάθος, pathos – cierpienie) – nazwa metod leczenia zgodnych z zasadą „przeciwne leczy się przeciwnym”, po łacinie Contraria contrariis curantur. Termin został wprowadzony przez Samuela Hahnemanna w roku 1807 w celu odróżnienia opracowanej przez niego metody leczenia, którą nazwał homeopatią[1]. Do ówczesnej alopatii Hahnemann zaliczył na przykład: upuszczanie krwi z żył, terapie z użyciem pijawek, przykładanie do skóry rozgrzanych do czerwoności elementów stalowych, podawanie doustne lub doodbytnicze soli metali ciężkich takich jak kalomel i arszenik by wywołać wymioty lub purgację jelit, lewatywy z dymu tytoniowego, kąpiele we wrzątku czy podtapianie. W opracowaniu z 1807 Hahnemann do aloterapii zaliczany jest również jedyny powszechnie znany wówczas lek Laudanum (bazujący na opium), zioła (na przykład preparaty zawierające driakiew) lub wydzieliny zwierzęce zawierające kantarydynę, a także złożone mieszanki składników zwierzęcych, roślinnych i mineralnych jak teriak[2][3].
Metody lecznicze, które Hahnemann nazwał alopatycznymi, cechowały się, w odróżnieniu od homeopatii oraz później opracowanych leków, innych niż homeopatyczne, dużą ilością skutków ubocznych i niewielką skutecznością, czy też były wręcz uznawane za okrutne. Medycyna alopatyczna, opisana przez Hahnemanna, jest obecnie określana jako medycyna heroiczna (ang. heroic medicine) i była w XIX wieku (w Europie zachodniej do roku 1850, a w Europie wschodniej do roku 1890) klasyfikowana jako ówczesna medycyna oparta na faktach, medycyna Zachodnia lub medycyna współczesna[4]. Podstawowa cechą medycyny alopatycznej (medycyny heroicznej) było sprofesjonalizowanie pomocy medycznej i odrzucenie bądź zaliczenie do "wiejskich zabobonów" metod tradycyjnych (to jest starszych niż z XIX w.), nawet jeśli były skuteczne[5].