Astma oskrzelowa

Astma oskrzelowa

asthma bronchiale
Klasyfikacje
ICD-10	J45
Multimedia w Wikimedia Commons

Astma oskrzelowa (z greckiego ἄσθμα, asthma – „zadyszka”) – często występująca, przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych charakteryzująca się różnorodnymi i nawracającymi objawami, odwracalną obturacją (zwężeniem) dróg oddechowych i skurczem oskrzeli^[1]. Do częstych objawów należą świsty, kaszel, ucisk w klatce piersiowej i duszność^[2].

Uważa się, że astma powodowana jest przez połączenie czynników genetycznych i środowiskowych^[3]. Diagnoza opiera się zazwyczaj na zespole objawów, spirometrii oraz wynikach długoterminowego leczenia^[4]. Klasyfikacja kliniczna jest dokonywana na podstawie częstości występowania objawów, pomiar natężonej objętości wydechowej pierwszosekundowej (FEV1) i szczytowego przepływu wydechowego (PEF)^[5]. Inna klasyfikacja obejmuje podział na astmę atopową (zewnątrzpochodną, alergiczną) i nieatopową (wewnątrzpochodną)^[6], gdzie atopia oznacza predyspozycję do nadwrażliwości typu 1^[7].

Objawy o ostrym przebiegu leczy się zazwyczaj za pomocą krótko działających wziewnych beta2-mimetyków (np. salbutamol), natomiast dalsze postępowanie jest oparte na indywidualnie opracowanych zaleceniach, zależnych od stopnia ciężkości choroby oraz jej dotychczasowego przebiegu^[8]. W bardzo ciężkich przypadkach konieczne może być dożylne podanie kortykosteroidów i siarczanu magnezu oraz hospitalizacja^[9]. Można zapobiegać wystąpieniu objawów, unikając wywołujących je czynników (alergenów^[10] i czynników drażniących) oraz stosując kortykosteroidy^[11]. W razie braku uzyskania kontroli astmy można oprócz kortykosteroidów wziewnych stosować leki z grupy długo działających agonistów receptorów beta (LABA) lub leków przeciwleukotrienowych^[12].

Zapadalność na astmę wzrosła znacznie od lat 70. XX wieku. W 2011 roku chorowało z jej powodu 235–300 milionów ludzi na całym świecie^[13][14], z czego dla około 250 000 chorych była ona przyczyną zgonu^[14].