Astronauta

Astronauta (gr. ástron + gr. naútēs^[1]) – osoba przeszkolona, odpowiednio wyposażona i wysłana w przestrzeń kosmiczną w ramach załogowego lotu kosmicznego, aby służyć jako dowódca lub członek załogi na pokładzie statku kosmicznego^[2]. Termin ten jest zazwyczaj zarezerwowany dla profesjonalistów, czasami jednak jest on stosowany w stosunku do każdego, kto podróżuje w przestrzeń kosmiczną, w tym naukowców, polityków, dziennikarzy i kosmicznych turystów^[3].

Termin „astronauta” odnosi się do wszystkich ludzi podróżujących w kosmosie, niezależnie od narodowości. Jednak astronauci pochodzący z Federacji Rosyjskiej lub Związku Radzieckiego są znani jako kosmonauci^[4]. Stosunkowo niedawne postępy w załogowych lotach kosmicznych dokonane przez Chińską Republikę Ludową doprowadziły do powstania terminu tajkonauta, chociaż jego użycie jest nieco nieformalne, a jego pochodzenie jest niejasne. Członkowie chińskiego Korpusu Astronautycznego Armii Ludowo-Wyzwoleńczej i ich zagraniczni odpowiednicy są oficjalnie nazywani hángtiānyuán^[5].

Od 1961 roku w przestrzeń kosmiczną poleciało 600 astronautów^[6]. Do 2002 roku astronauci byli sponsorowani i szkoleni wyłącznie przez agencje rządowe lub przez wojsko albo za pośrednictwem cywilnych agencji kosmicznych. Wraz z suborbitalnym lotem prywatnie finansowanego statku kosmicznego SpaceShipOne, który w 2004 wykonał swój pierwszy lot w przestrzeń kosmiczną, powstała nowa kategoria astronautów komercyjnych^[7][8].