Back Astronautica AN ملاحة فضائية Arabic Astronáutica AST Космонавтика Bashkir Касманаўтыка BE-X-OLD Космонавтика Bulgarian মহাকাশযান চালনা বিজ্ঞান Bengali/Bangla Ijinerezh aeregorel Breton Astronautika BS Astronàutica Catalan
.jpg)
Astronautyka (lub kosmonautyka) – praktyka wysyłania statków kosmicznych oraz sztucznych satelitów poza atmosferę ziemską w przestrzeń kosmiczną, celem jej eksploracji[1]. Wykonywanie lotów kosmicznych jest jednym głównych zastosowań astronautyki[2].
Termin astronautyka (pierwotnie astronautique w języku francuskim) został ukuty w latach dwudziestych XX wieku przez J.-H. Rosny'ego, dziekana Akademii Goncourtów, w analogii do aeronautyki[3]. W 1930 roku Robert Esnault-Pelterie opublikował pierwszą książkę na temat astronautyki[4].
Termin kosmonautyka (oryginalnie cosmonautique w języku francuskim) został wprowadzony w latach trzydziestych XX wieku przez Ary'ego Sternfelda w jego książce Initiation à la Cosmonautique (pol. Wprowadzenie do kosmonautyki)[5].
Podobnie jak w przypadku aeronautyki, ograniczenia związane z masą, temperaturami i siłami zewnętrznymi wymagają, aby systemy działające w przestrzeni kosmicznej przetrwały ekstremalne warunki takie jak wystawienie na działanie próżni, bombardowanie promieniowaniem kosmicznym oraz promieniowaniem pochodzącym z pasa Van Allena[6][7][8]. Produkowane rakiety nośne muszą wytrzymywać ekstremalne siły, podczas gdy ładunki użyteczne zazwyczaj doświadczają ogromnych zmian temperaturowych w bardzo krótkich okresach czasu[9].
- ↑ astronautyka, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-01-10].
- ↑ r, Astronautyka [online], Fizyka dla gimnazjum i liceum. Matura z fizyki., 1 sierpnia 2018 [dostęp 2024-09-27] (pol.).
- ↑ Jean Cheymol, Astronautique [online], parisdescartes.fr [dostęp 2024-09-27] (fr.).
- ↑ Encyclopædia Universalis, Biographie de ROBERT ESNAULT-PELTERIE (1881-1957) : « L'Astronautique » [online], Encyclopædia Universalis [dostęp 2024-09-27] (fr.).
- ↑ Mike Gruntman, From astronautics to cosmonautics, North Charleston, S.C: Booksurge, 2007, s. 21, ISBN 978-1-4196-7085-5, OCLC 156950339 [dostęp 2024-09-27].
- ↑ Promieniowanie kosmiczne a podróże międzyplanetarne – część pierwsza omówienia [online], SpaceX.com.pl, 14 maja 2021 [dostęp 2024-09-27] (pol.).
- ↑ Promieniowanie kosmiczne a podróże międzyplanetarne – część druga omówienia [online], SpaceX.com.pl, 21 grudnia 2021 [dostęp 2024-09-27] (pol.).
- ↑ Promieniowanie kosmiczne a podróże międzyplanetarne – część trzecia omówienia [online], SpaceX.com.pl, 4 lutego 2022 [dostęp 2024-09-27] (pol.).
- ↑ Jerry Jon Sellers, Understanding space: an introduction to astronautics, wyd. 2nd ed, Space technology series, New York: McGraw-Hill, 2000, ISBN 978-0-07-242468-3, OCLC ocm45046830 [dostęp 2024-09-27].