Atacama Pathfinder Experiment

Atacama Pathfinder Experiment

Państwo	Chile
Organizacja	Europejskie Obserwatorium Południowe
Lokalizacja	płaskowyż Chajnantor na pustyni Atacama
Wysokość n.p.m.	5100
Ukończenie budowy	25 września 2005 r.
Typ	radioteleskop
Średnica zwierciadła	12 m
Położenie na mapie Chile Atacama Pathfinder Experiment
23°00′21″S 67°45′33″W/-23,005833 -67,759167
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Atacama Pathfinder Experiment (APEX) – radioteleskop o średnicy 12 metrów, działający na falach milimetrowych i submilimetrowych (między zakresem podczerwonym a radiowym). Instrument znajduje się na wysokości 5100 m n.p.m., na płaskowyżu Chajnantor na pustyni Atacama w Chile i pozwala na badanie zimnego pyłu i gazu w Drodze Mlecznej i odległych galaktykach.

APEX stanowi pojedynczą prototypową antenę przygotowaną dla projektu ALMA, w skład którego wchodzi sieć 54 anten o średnicach po 12 metrów oraz dodatkowych 12 anten siedmiometrowych^[1]. ALMA ma znacznie większą rozdzielczość kątową niż APEX, ale pole widzenia ma znacznie mniejsze. Oba teleskopy będą się uzupełniać – APEX będzie wyszukiwał obiekty na dużych obszarach nieba, które ALMA będzie dokładniej badać.

Jednym z głównych instrumentów na APEX jest LABOCA (Large APEX Bolometer Camera). LABOCA używa niezmiernie czułych termometrów (bolometrów) do wykrywania fal submilimetrowych. Aby wykrywać niewielkie zmiany temperatury spowodowane promieniowaniem submilimetrowym, każdy z termometrów jest chłodzony do mniej niż 0,3 stopnia powyżej zera absolutnego. Wysoka czułość LABOCA, wraz z szerokim polem widzenia (jedna trzecia rozmiaru tarczy Księżyca w pełni), czynią instrument wysoce precyzyjnym narzędziem do obrazowania submilimetrowego Wszechświata^[2].

APEX to efekt współpracy Max Planck Institute for Radio Astronomy (MPIfR), Onsala Space Observatory (OSO) oraz ESO. Teleskop jest obsługiwany przez ESO^[2]. Oficjalne uruchomienie radioteleskopu nastąpiło 25 września 2005 roku.