Bigbit, big-beat[1], (ang. „mocne uderzenie”) – funkcjonujące w Polsce i sąsiednich krajach określenie rock and rolla i pokrewnych gatunków muzycznych[2]. Nazwę big-beat (zastępującą nieakceptowaną przez antyzachodnie władze nazwę rock and roll) po raz pierwszy zastosowano w Polsce[2].
Z krajów bloku wschodniego, muzyka rockandrollowa zyskała pewną akceptację władz komunistycznych najwcześniej właśnie w Polsce - już na początku lat 60. XX wieku. W Czechosłowacji, na Węgrzech i w samym Związku Radzieckim nastąpiło to w połowie lub pod koniec tej dekady[3]. Nazwa big-beat, wbrew intencji jej twórcy, szybko przestała określać wyłącznie muzykę rockandrollową, rozszerzając zakres również na luźno związaną z rockiem muzykę rozrywkową[2], zwłaszcza charakteryzującą się wyeksponowanym rytmem i prostotą melodyczną oraz harmoniczną, np. twist, madison czy rhythm and blues[4].
Bigbit bywa utożsamiany z gatunkiem muzycznym beat, czyli nurtem pop-rocka, który w latach 60. XX wieku był u szczytu popularności i miał wpływ na wschodnioeuropejski bigbit[4].
W kulturze anglojęzycznej Big beat oryginalnie oznaczał nie gatunek muzyczny, ale jego cechę, tj. pulsację. Całostka big beat pojawia się przynajmniej od 1953 r., kiedy puzonista i lider big bandu Buddy Morrow zatytułował swój utwór Heap Big Beat i płytę The Big Beat, a potem pojawiała się wielokrotnie w różnych tytułach, m.in. piosenki Fatsa Domino, która bywa podawana jako źródło terminu[2]. W 1957 w telewizji American Broadcasting Company emitowano program The Big Beat prowadzony przez Alana Freeda[2].
- ↑ Bigbit, [w:] Słownik wyrazów obcych PWN z przykładami i poradami, Mirosław Bańko (red.), Warszawa 2009, s. 112.
- ↑ a b c d e Radosław Marcinkiewicz: O pozorności mocno uderzającego podobieństwa między big beatem i big-beatem. W sprawie ortograficznej strony terminologii rockowej. W: Unisono w wielogłosie. Radosław Marcinkiewicz (red.). T. 4: Rock a media. Sosnowiec: GAD Records, 2014, s. 277-293. ISBN 978-83-61637-19-6.
- ↑ Tony Mitchell. Mixing pop and politics: rock music in Czechoslovakia before and after the Velvet Revolution. „Popular Music”. 11 (2), s. 187–203, 1992. DOI: 10.1017/S0261143000004992. (ang.).
- ↑ a b Adam Wolański: Słownik terminów muzyki rozrywkowej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 45, 47. ISBN 83-01-12966-2.