Buton

Zobacz też: inne znaczenia tej nazwy.

Buton

Kontynent	Azja
Państwo	Indonezja
Akwen	Morze Banda
Powierzchnia	4408 km²
Populacja (2010) • liczba ludności	448 tys.
Położenie na mapie Indonezji Buton
4,74510°S 122,93480°E/-4,745100 122,934800
Multimedia w Wikimedia Commons

Buton, także: Butung^[1][2], Butuni^[2] – wyspa w Indonezji na morzu Banda u południowo-wschodniego wybrzeża Celebes; powierzchnia 4408 km², ok. 448 tys. mieszkańców (2010)^[1].

Na zachód od Buton leży wyspa Muna, na południowy wschód wyspy Tukangbesi, na północ wyspa Wowoni.

Powierzchnia górzysta, najwyższy szczyt Wani (1190 m n.p.m.). Uprawa ryżu, kukurydzy, trzciny cukrowej, kawowca, tytoniu szlachetnego; rybołówstwo; eksploatacja lasów (gł. drewno tekowe); wydobycie asfaltu.

Dawne terytorium przedislamskiego królestwa Butonu (od XIII/XIV w.)^[3]. Od XVI w. sułtanat Butonu(inne języki)^[4]. Pod koniec XVI w. wyspa przeszła pod kontrolę Sułtanatu Ternate^[5][6]. Od zakończenia II wojny światowej należy do Indonezji. Historycznie był to znaczący ośrodek handlowy. Sama nazwa Buton ma pochodzić od słowa butu, które w języku ternate oznacza „targowisko”^[5]; przy czym miejscowa tradycja wiąże to określenie z nazwą gatunku trującej rośliny (Barringtonia asiatica)^[3].

W regionie przeważa islam^[7][8] . Na wyspie Buton są używane języki wolio i cia-cia, muna (również język wyspy Muna) oraz szereg języków mniejszych społeczności: busoa, kamaru, kambowa, kioko, kulisusu, kumbewaha, lasalimu, liabuku, pancana i taluki^[9][10][11]. Południowa część Butonu, pomimo stosunkowo niewielkich rozmiarów wyspy, cechuje się wysoce złożoną, a jednocześnie słabo poznaną sytuacją językową^[9].

Administracyjnie należy do prowincji Celebes Południowo-Wschodni^[1]; stanowi część dystryktu Buton. Główne miasto to Bau-Bau (159 tys. mieszkańców, 2020)^[1].