Cadyk

Cadyk (Alter Israel Szimon z Mińska Mazowieckiego)

Cadyk, cadik, sadyk (z hebr. צדיק, sprawiedliwy) – charyzmatyczny przywódca odłamu judaizmuchasydyzmu[1][2], zwany także rebe[3] (hebr. רבי) lub admor (hebr. אדמו״ר, akronim od nasz mistrz, nauczyciel i rabi)[4].

Określenie wzięło się z biblijnej Księgi Przysłów i legendy o Trzydziestu Sześciu Sprawiedliwych (cadyków), którzy swoimi cnotami mają podtrzymywać istnienie świata. Sprawiedliwi mieli ujawnić się w momencie, gdy świat będzie gotowy na zbawienie[5].

Według doktryny Baal Szem Towa, on sam był pośrednikiem między niebem a ziemią, który realizował na ziemi boskie instrukcje, a w niebie interweniował w sprawach ludzi. Funkcję tę starali się przejąć następnie cadykowie chasydzcy – uważano ich za pośredników między Bogiem, a otaczającymi ich wspólnotami oraz za sprawiedliwych podtrzymujących świat. Uważa się, że każdy cadyk ma być mesjaszem dla jego chasydów, niektórzy uważali jednak, że w każdym pokoleniu tylko jeden cadyk jest tym „prawdziwym”[5].

Cadyk jest dla wspólnoty wzorem pobożności, pokory i sprawiedliwości. Cadykowie są otaczani powszechną czcią, ze względu na przypisywaną im zdolność czynienia cudów i uzdrawiania[2]. Także po śmierci ich groby (ohele) przyciągają licznych pielgrzymów. Na świecie istnieje wiele dynastii cadyków, żyjących w żydowskiej diasporze[3]. Znany jest przypadek wystąpienia jednej kobiety cadyka – Hanny Rachel Werbermacher, zwanej Dziewicą z Włodzimierza[6].

  1. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie sjpcadyk
    BŁĄD PRZYPISÓW
  2. a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie encypwn
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie wirtsztetl
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. Rafał Żebrowski, admor [online], delet.jhi.pl [dostęp 2025-01-26].
  5. a b Jan Doktór, cadyk [online], delet.jhi.pl [dostęp 2025-01-26].
  6. Ludomir, Maid of [online], Jewish Women's Archive [dostęp 2025-01-26] (ang.).

From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne