Caslon

Caslon – nazwa szeryfowego kroju pisma zaprojektowanego przez Williama Caslona I (1692–1766) lub krojów inspirowanych jego projektem.

Caslon

Styl	Szeryfowa
Klasyfikacja	Old-style
Twórca	William Caslon I
Odlewnia	Caslon Type Foundry
Inne nazwy	Adobe Caslon Carola Twombly
Odmiany	wiele

William Caslon pracował jako projektant czcionek używanych do składania form i matryc przeznaczonych do odlewania w metalu i stosowanych w druku^[1][2][3]. Swoje projekty wykonywał przy wykorzystaniu szeryfów (tradycja ta dziś określana jest mianem liternictwa starego typu), tworząc litery o stosunkowo ograniczonej strukturze przypominającej pismo odręczne. W tamtym czasie w Anglii nie było dobrze wykształconych i rozpowszechnionych tradycji projektowania czcionek i rytownictwa, dlatego Caslon zaadaptował tradycje niderlandzkie, wzorując się na holenderskich antykwach barokowych cieszących się na Wyspach dużą popularnością^[4][5][6][7]. Projekty Caslona przez wysokiej jakości wykonanie i atrakcyjny wygląd (odpowiednie do składania długich fragmentów tekstów) szybko zaczęły cieszyć się dobrą opinią^[8][9].

W kroju Caslona prosty (antykwowy) glif „A” ma wklęsłe zagłębienie z lewej strony wierzchołka górnego, a „G” pozbawione jest ostrogi skierowanej w dół z prawej strony. Laski w glifie „M” są proste^[10], wewnętrzny wierzchołek górny „W” ma podwójny szeryf, a trzon „b” zakończony jest u dołu charakterystycznym zwężeniem^[10]. Wydłużenia górne i dolne są stosunkowo krótkie, a kontrast w tekście złożonym Caslonem jest łagodny. William Caslon stworzył glify subtelnie różniące się w zależności od wielkości – w większych stopniach pisma zwiększały się też szczegóły wykończeń i rósł kontrast grubości obrysu znaku i tak np. w Caslonie w większych stopniach antykwowe „C” ma dwa szeryfy, podczas gdy w mniejszych szeryfem zwieńczone jest tylko zakończenie górne glifu. W kursywie zakończenie prawej dolnej podstawy znaku „h” jest zawinięte do wewnątrz a „A” jest ostro pochylone^[10]. Pochyłe „Q”, „T”, „v”, „w” i „z” są bardziej ozdobne (posiadają zawijasy) i zaprojektowane w nowych kształtach^[10]. Kursywne „J” ma poprzeczkę, a czcionka z tym znakiem w różnych rozmiarach była używana przez Caslona przy próbach zaprojektowania znaku funta^[3].

Krój pisma stworzony przez Caslona był popularny zarówno za życia autora, jak i po jego śmierci. Po krótkim okresie zapomnienia na początku XIX w. powrócił do popularności i szczególnie chętnie wykorzystywany był do składania dłuższych partii tekstu, np. kiążek. Istnieje wiele krojów pisma inspirowanych w mniejszym lub większym stopniu krojem Caslona^[11]. Współcześnie w tego rodzaju projektach często modyfikowane są pogrubienia znaków oraz tworzne są cyfry zwykłe o wysokości wersalików, które za czasów Caslona nie były używane^[12][a]. William Berkson, projektant jednego ze wznowień kroju Caslona, określa go jako „wygodny i przystępny”.