Back Chen Shui-bian Afrikaans تشن شوي بيان Arabic تشن شوى بيان ARZ Çen Şuybyan Azerbaijani Chen Shui-bian Catalan Dìng Cūi-biēng CDO Čchen Šuej-pien Czech Chen Shui-bian Danish Chen Shui-bian German Τσεν Σουί Μπιαν Greek
.jpg)
| |
| Data urodzenia | |
|---|---|
| Prezydent Republiki Chińskiej | |
| Okres |
od 20 maja 2000 |
| Przynależność polityczna | |
| Wiceprezydent | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący Demokratycznej Partii Postępowej | |
| Okres |
od 21 lipca 2002 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Przewodniczący Demokratycznej Partii Postępowej | |
| Okres |
od 15 października 2007 |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Burmistrz Tajpej | |
| Okres |
od 25 grudnia 1994 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
Chen Shui-bian (chin. upr. 陈水扁, chin. trad. 陳水扁, pinyin Chén Shuǐbiǎn; ur. 12 października 1950) – tajwański polityk, dziesiąty prezydent Republiki Chińskiej.
Urodzony w 1950 roku, choć w oficjalnych dokumentach figuruje data 18 lutego 1951. W latach 80. działacz antykuomintangowskiej opozycji. Członek Demokratycznej Partii Postępowej, w 1989 roku został wybrany deputowanym do Yuanu Ustawodawczego[1]. W latach 1994–1998 burmistrz Tajpej[2]. Wybrany na urząd prezydenta Republiki Chińskiej 20 maja 2000 roku, z wykształcenia prawnik. Urząd pełnił do 20 maja 2008. Zdecydowany zwolennik niepodległości Tajwanu, podczas swojej kadencji wielokrotnie podkreślał odrębność wyspy od Chin i prowadził działania na rzecz "tajwanizacji", m.in. poprzez usuwanie pozostałości po czasach Czang Kaj-szeka. Ostre kontrowersje wzbudziły m.in. zmiana nazwy i wystroju Hali Pamięci Czang-Kaj-szeka[3][4] czy zmiana nawiązującej do Czanga nazwy siedziby prezydenta w Tajpej i usunięcie z niej pomnika Sun Jat-sena[5].
W 2006 roku Tajwanem wstrząsnął skandal korupcyjny, w który zamieszani okazali się urzędujący prezydent, jego żona, krewni i współpracownicy. Otoczenie prezydenta oskarżono o defraudację funduszy przeznaczonych na tzw. dyplomację dolarową, czyli dofinansowywanie ubogich krajów w zamian za zerwanie przez nie kontaktów dyplomatycznych z Chinami[6]. 11 września 2009 roku Chen Shui-bian został uznany za winnego sprzeniewierzenia w czasie sprawowania urzędu w latach 2000–2008 środków finansowych o równowartości 3,15 mln USD ze specjalnego funduszu biura prezydenta Tajwanu. Postawiono mu również zarzut przyjęcia łapówek na łączną sumę 9 mln USD oraz pranie brudnych pieniędzy za pośrednictwem kont w bankach szwajcarskich[7]. Skazano go na dożywocie, złagodzone ostatecznie do wyroku 19 lat więzienia[8]. Podczas pobytu w więzieniu próbował popełnić samobójstwo[9]. W styczniu 2015 roku został zwolniony ze względów zdrowotnych[10].
- ↑ Time Steff: Profile of a President. Time.com, 2000-03-27. [dostęp 2012-07-17]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-06-21)]. (ang.).
- ↑ Jakub Polit: Chiny. Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004, s. 388. ISBN 83-88542-68-0.
- ↑ Minor clashes as CKS hall renamed. TaipeiTimes.com. [dostęp 2010-02-20]. (ang.).
- ↑ Hungfu Hsueh: Chiang epigraphs removed but controversy continues. Taiwannews.com.tw, 2007-12-08. [dostęp 2011-09-06]. (ang.).
- ↑ Ko Shu-ling: Presidential Office replaces statue of Sun with pot plant. Taipeitimes.com, 2007-03-15. [dostęp 2012-07-17]. (ang.).
- ↑ Taiwan's Chen in corruption case. Bbc.co.uk, 2006-10-03. [dostęp 2012-07-17]. (ang.).
- ↑ Były prezydent skazany na dożywocie. gazeta.pl, 2009-09-11. [dostęp 2012-07-17]. (pol.).
- ↑ Chen Shui-bian now prisoner No. 1020. taipeitimes.com, 2010-12-04. [dostęp 2012-07-17]. (ang.).
- ↑ Taiwan's jailed former president Chen Shui-bian attempts suicide, say officials. ndtv.com, 2013-06-13. [dostęp 2015-10-28]. (ang.).
- ↑ Taiwan's Former President Chen Shui-Bian Released From Prison On Medical Parole. ibtimes.com, 2015-01-05. [dostęp 2015-10-28]. (ang.).