Back Cyrtomium CEB Mahoniebregne-slægten Danish Sichelfarne German Cyrtomium English Cyrtomium Spanish Cyrtomium French Cirtomium Croatian ヤブソテツ Japanese Cyrtomium Dutch Cyrtomium Swedish
 Cyrtomium sierpowate | |||
| Systematyka[1][2] | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Podkrólestwo | |||
| Nadgromada | |||
| Gromada | |||
| Klasa | |||
| Podklasa | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Rodzaj |
cyrtomium | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Cyrtomium C.Presl Tent. Pterid.: 86 (1836)[3] | |||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
C. falcatum (Linnaeus f.) K. B. Presl [4] | |||
| Synonimy | |||
| |||
Cyrtomium (Cyrtomium C.Presl) – rodzaj paproci należących do rodziny nerecznicowatych (Dryopteridaceae)[2]. Obejmuje 35 gatunków[2][3], w niektórych ujęciach włączane do rodzaju paprotnik Polystichum[6][7]. Są to paprocie naziemne[5] i naskalne[8]. Występują w większości we wschodniej Azji. Pojedyncze gatunki rosną także w Azji południowej, Afryce wschodniej i południowej, w Japonii oraz na Hawajach[5][3], a jako rośliny introdukowane także w Australii, Europie i na obu kontynentach amerykańskich[3]. Gatunkami szeroko rozprzestrzenionymi w świecie są cyrtomium Fortunego C. fortunei i cyrtomium sierpowate C. falcatum[9]. Oba te gatunki są uprawiane jako ozdobne, także w Polsce[7][10]. Poza nimi uprawiane bywają także: cyrtomium kariotolistne C. caryotideum, cyrtomium wielkolistne C. macrophyllum[10][9], C. lonchitoides[9].
Gatunki z tego rodzaju są łatwe w uprawie w miejscach cienistych. Rosnąć mogą w strefach mrozoodporności od 6 (choć w tym wypadku wymagają osłony zimą) do 10. Wymagają podłoża próchnicznego i przepuszczalnego[9].
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieruggieroBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c The Pteridophyte Phylogeny Group. A community-derived classification for extant lycophytes and ferns. „Journal of Systematics and Evolution”. 54 (6), s. 563–603, 2016. DOI: 10.1111/jse.12229.
- ↑ a b c d Cyrtomium C.Presl. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2022-06-27].
- ↑ Cyrtomium. [w:] Index Nominum Genericorum [on-line]. [dostęp 2022-06-27].
- ↑ a b c Li-Bing Zhang & David S. Barrington: Cyrtomium C.Presl. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-06-27].
- ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 270, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 67, ISBN 978-83-62975-45-7.
- ↑ George Yatskievych: Cyrtomium C. Presl. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2022-06-27].
- ↑ a b c d Sue Olsen, Encyclopedia of garden ferns, Portland, Or.: Timber Press, 2007, ISBN 978-0-88192-819-8, OCLC 68693523.
- ↑ a b Wiesław Gawryś: Słownik roślin zielnych. Kraków: Officina botanica, 2008, s. 188. ISBN 978-83-925110-5-2.