Back Diana (mitologie) Afrikaans Diana ALS Diana (diosa romana) AN ديانا (أسطورة) Arabic ديانا ARZ Diana (mifologiya) Azerbaijani Диана (алиһә) Bashkir Дыяна (багіня) Byelorussian Диана (богиня) Bulgarian দায়ানা (পৌরাণিক চরিত্র) Bengali/Bangla
| bogini łowów, przyrody (świata roślinnego i zwierzęcego, gór, lasów, gajów, źródeł leczniczych), płodności, Księżyca (lub światła księżycowego) | |
 Diana z Wersalu, kopia rzymska na podstawie oryginału greckiego z brązu, Luwr, Paryż | |
| Występowanie | |
|---|---|
| Atrybuty |
łuk, kołczan ze strzałami, półksiężyc |
| Teren kultu | |
| Odpowiednik |
Artemida (grecki) |
Diana (łac. Diana, gr. Ἄρτεμις Artemis) – bogini łowów, przyrody (świata roślinnego i zwierzęcego, gór, lasów, gajów, źródeł leczniczych), płodności, Księżyca (lub światła księżycowego) w mitologii rzymskiej[1].
Pierwotnie była italską boginią wszelkiego życia na ziemi[2], nosiła przydomek Genitalis (Pomocna, przy porodzie)[3]. W VI wieku p.n.e. została utożsamiona z grecką Artemidą[1][4].
W sztuce starożytnego Rzymu najczęściej przedstawiano ją na wzór Artemidy, w krótkim chitonie, z łukiem i kołczanem ze strzałami, z półksiężycem.
Początkowo miejscem kultu Diany były gaje, później świątynia na Awentynie zbudowana przez Serwiusza Tuliusza. Specjalnym rodzajem kultu była obdarzana Diana w gaju pod Arycją (staroż. Aricia, ob. La Riccia), gdzie za pomocą wody z miejscowych źródeł kapłani leczyli chorych.
Jan Długosz w swojej kronice utożsamił rzymską Dianę ze staropolską Dziewanną[5][6][7][8].
- ↑ a b Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 102. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 189. ISBN 83-01-03529-3.
- ↑ Horacy, Pieśń na Stulecie 16, przyp. 16, Dzieła wszystkie, t. 1, opr. Oktawiusz Jurewicz, Wrocław 1986, s. 374.
- ↑ Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 73. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ Jerzy Strzelczyk: Mity, podania i wierzenia dawnych Słowian. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 1998, s. 68. ISBN 83-7120-688-7.
- ↑ Jan Długosz: Roczniki, czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego.
- ↑ Marek Cetwiński: Herby, legendy, dawne mity. KAW, 1989, s. 62. ISBN 83-03-01809-4.
- ↑ Włodzimierz Szafrański: Pradzieje religii w Polsce. Warszawa: Iskry, 1979, s. 361-362. ISBN 83-207-0035-3.