Donald Trump

Ten artykuł dotyczy prezydenta Stanów Zjednoczonych. Zobacz też: inne osoby o nazwisku „Donald Trump”.

Donald Trump

Donald Trump (2025)
Pełne imię i nazwisko	Donald John Trump
Data i miejsce urodzenia	14 czerwca 1946 Nowy Jork
47. prezydent Stanów Zjednoczonych
Okres	od 20 stycznia 2025
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Pierwsza dama	Melania Trump
Wiceprezydent	J.D. Vance
Poprzednik	Joe Biden
45. prezydent Stanów Zjednoczonych
Okres	od 20 stycznia 2017 do 20 stycznia 2021
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Poprzednik	Barack Obama
Następca	Joe Biden
Odznaczenia
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach
Wiadomości w Wikinews

Donald John Trump, wym. /ˈdɑnəld dʒɑn trʌmp/ ( odsłuchaj) (ur. 14 czerwca 1946 w Nowym Jorku^[1]) – amerykański przedsiębiorca, osobowość telewizyjna i polityk, 45. prezydent Stanów Zjednoczonych w latach 2017–2021 oraz 47. prezydent Stanów Zjednoczonych od 2025. Człowiek Roku tygodnika „Time” w 2016^[2] i 2024^[3].

W 1968 otrzymał dyplom z ekonomii na Wharton School of Business. W 1971 przejął rodzinną firmę Elizabeth Trump & Son, której nazwę zmienił w późniejszych czasach na The Trump Organization. Podczas swojej kariery biznesowej wybudował, wyremontował oraz zarządzał licznymi nieruchomościami komercyjnymi i mieszkaniowymi, hotelami, kasynami i polami golfowymi. W latach 1996–2015 był właścicielem konkursów Miss Universe, Miss USA i Miss Teen USA, a w latach 2004–2015 był gospodarzem programu telewizyjnego The Apprentice, emitowanego na kanale NBC. W 2015 znalazł się na 72. miejscu zestawienia najbardziej wpływowych ludzi świata, a w 2016 – z majątkiem wartym 4,5 mld dolarów – został sklasyfikowany na 324. miejscu listy najbogatszych ludzi świata dwutygodnika „Forbes”.

Rozważał kandydowanie w wyborach prezydenckich w 1988, 2004 i 2012, jednak ostatecznie nie podejmował decyzji o udziale. W wyborach w 2000 ubiegał się o funkcję prezydenta Stanów Zjednoczonych z ramienia Partii Reform, wycofał się jednak na etapie prawyborów partyjnych. W czerwcu 2015 ogłosił swoją kandydaturę w wyborach prezydenckich w 2016. Zdobył najwięcej głosów powszechnych i głosów delegatów w prawyborach Partii Republikańskiej i oficjalnie uzyskał nominację tej partii na kandydata na prezydenta Stanów Zjednoczonych, a Mike Pence na kandydata na wiceprezydenta Stanów Zjednoczonych. Jego ostatni oponenci partyjni zawiesili swoje kampanie w maju 2016, w wyniku czego w lipcu Trump uzyskał oficjalną nominację Partii Republikańskiej na stanowisko prezydenta USA, natomiast Mike Pence został nominowany na stanowisko wiceprezydenta USA. Kampania prezydencka(inne języki) Trumpa spotkała się z niespotykanym zainteresowaniem mediów oraz międzynarodową uwagą. W swoim programie wyborczym zakładał renegocjację stosunków chińsko-amerykańskich oraz umów o wolnym handlu, takich jak NAFTA, czy Partnerstwo Transpacyficzne. Opowiadał się także za zaostrzeniem prawa imigracyjnego (wraz z budową muru na granicy amerykańsko-meksykańskiej) oraz znaczącym obniżeniem podatków. Krytycznie wypowiadał się na temat NATO twierdząc, że pakt ten jest niekorzystny dla Stanów Zjednoczonych, także wskazywał na potrzebę współpracy USA z Rosją przeciwko Państwu Islamskiemu. 8 listopada 2016 wygrał wybory prezydenckie, pokonując kandydatkę Partii Demokratycznej, Hillary Clinton, w głosowaniu Kolegium Elektorów; w głosowaniu powszechnym poniósł porażkę. Urząd objął 20 stycznia 2017.

Już w pierwszym półroczu swojego urzędowania złożył wniosek o reelekcję w wyborach prezydenckich w 2020 i zapoczątkował związaną z tymi wyborami kampanię(inne języki). Wiosną 2020, gdy trwała już pandemia COVID-19, Trump sceptycznie odnosił się do pomysłu organizowania w tych okolicznościach wyborów, nawet w formie korespondencyjnej, twierdząc, że będzie dochodzić do nieprawidłowości w przeliczaniu głosów, w związku z czym w lipcu tego roku zaproponował odroczenie wyborów. Propozycja okazała się bezskuteczna i 24 sierpnia 2020 oficjalnie został kandydatem Republikanów w wyborach 2020, w których jego przeciwnikiem ze strony Demokratów został Joe Biden. W przeprowadzonym 3 listopada 2020 procesie wyborczym przegrał z Joe Bidenem zarówno w głosowaniu powszechnym, jak i w głosowaniu Kolegium Elektorów. Z wynikami wyborów nie potrafił się pogodzić i zarzucając oszustwa wyborcze wraz ze swoimi politycznymi sojusznikami złożył wiele pozwów przeciwko wynikom wyborów, które jednak zostały odrzucone przez dziesiątki sędziów zarówno stanowych, jak i federalnych, ponadto zarzuty Trumpa obalali również urzędnicy państwowi. Mimo to urzędujący jeszcze prezydent nie zaprzestał używania podważającej wynik wyborów retoryki, a jej najbardziej radykalnym skutkiem był przeprowadzony 6 stycznia 2021 przez zwolenników Trumpa atak na Kapitol Stanów Zjednoczonych, w którym zginęło 5 osób, a ponad sto policjantów odniosło obrażenia. Wydarzenia te nie wpłynęły w żaden sposób na czas i formę przeprowadzenia prezydenckiej inauguracji Joego Bidena, w której jednak Trump nie uczestniczył – był to pierwszy taki przypadek od 1869, kiedy ustępujący prezydent USA nie był obecny na zaprzysiężeniu następcy.

Po opuszczeniu urzędu w styczniu 2021 Trump angażował się w różne prawicowe inicjatywy polityczne oraz mierzył się z dwoma aktami oskarżenia, w wyniku których został pierwszym prezydentem USA w historii – urzędującym lub byłym – któremu postawione zostały zarzuty karne. 15 listopada 2022 oficjalnie ogłosił zamiar wystartowania w wyborach prezydenckich w 2024. 25 marca 2023 zainaugurował swoją kampanię prezydencką(inne języki), a 6 marca następnego roku podczas tzw. superwtorku zdecydowanie wygrał w w niemal wszystkich stanach, w których odbywały się prawybory prezydenckie Republikanów. 15 lipca 2024 otrzymał od Partii Republikańskiej oficjalną nominację na kandydata na prezydenta w wyborach w 2024 zaś jako kandydat na wiceprezydenta wskazany został J.D. Vance. Początkowo jego konkurentem z ramienia Partii Demokratycznej był ubiegający się o reelekcję Joe Biden, jednak gdy 21 lipca 2024 wycofał się z walki wyborczej(inne języki), jego miejsce zajęła urzędująca wiceprezydent USA Kamala Harris. Trump swoją kampanię wyborczą oparł głównie na zapowiedziach poprawy stanu amerykańskiej gospodarki, przede wszystkim poprzez nałożenie ceł na wszystkie towary importowane do kraju, obniżenie podatków różnym grupom społecznym i masową deportację nielegalnych imigrantów. W temacie polityki zagranicznej twierdził, że szybko zakończy dwie, mocno przyciągające ówcześnie uwagę świata wojny: Rosji z Ukrainą i Izraela z Hamasem, a ponadto krytykował państwa członkowskie NATO za przeznaczanie zbyt małej ilości swojego PKB na obronność. Istotnym wydarzeniem podczas kampanii wyborczej Trumpa był dokonany 13 lipca 2024 zamach na jego życie, w wyniku którego został niegroźnie ranny w ucho. 5 listopada 2024 zwyciężył w wyborach prezydenckich, wygrywając z Kamalą Harris w obu rodzajach głosowań. Jego zaprzysiężenie na urząd odbyło się 20 stycznia 2025.

Jest najbogatszą, a także najstarszą osobą w historii sprawującą urząd prezydenta Stanów Zjednoczonych – rekord wysokości wieku ustanawiał zarówno przy obejmowaniu stanowiska po raz pierwszy, jak i po raz drugi. Oprócz tego jest pierwszą osobą na tym stanowisku, która w przeszłości nie zajmowała żadnego stanowiska w wojsku, rządzie lub wyłanianego w wyborach, drugą osobą w historii kraju wybraną ponownie na stanowisko prezydenta po upływie czterech lat od zakończenia pierwszego urzędowania (wybory w 2024)^[4], a także piątą osobą wybraną na stanowisko amerykańskiej głowy państwa, która nie uzyskała największej liczby głosów w głosowaniu powszechnym (wybory w 2016). Jest również jedynym prezydentem Stanów Zjednoczonych postawionym w stan oskarżenia dwukrotnie, raz w grudniu 2019 i następnie w styczniu 2021^[5].