Dunkleosteus

Dunkleosteus
Lehman, 1956[1]
Okres istnienia: 376,1–360,7 mln lat temu PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q 376.1/360.7 376.1/360.7
Czaszka Dunkleosteus
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Nadgromada	żuchwowce
Gromada	ryby pancerne
Rząd	zawiasowce
(bez rangi)	Pachyosteomorphi
Rodzina	Dunkleosteidae
Rodzaj	Dunkleosteus
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Dunkleosteus – rodzaj wymarłych ryb pancernych dominujących w morzach późnego dewonu (376,1–360,7 mln lat temu^[2]), znany z wykopalisk w Europie (Belgia i Polska), północnej Afryce (Maroko) i Ameryce Północnej (Stany Zjednoczone)^[3].

Rodzaj obejmuje około ośmiu gatunków, w tym^[3]:

• D. belgicus (Leriche), 1931 – lokalizacje na obszarze Laurosji (Famenne w południowej Belgii, Polska, USA, Kanada) i Gondwany (Maroko)
• D. denisoni Kulczycki, 1957 – (famen: Góry Świętokrzyskie, Polska oraz kellwasser: Płucki, Polska)
• D. marsaisi Lehman, 1954 – (wczesny famen: Maroko)
• D. terrelli Terrell, 1867; syn. D. intermedius
• D. raveri Carr & Hlavin, 2010^[4]
• D. amblyodoratus Carr & Hlavin, 2010^[4]

W 2018 paleontolodzy Piotr Szrek i Olga Wilk opublikowali na łamach „Estonian Journal of Earth Sciences” wyniki badań skamieniałości należących do największych przedstawicieli ryb pancernych występujących na terenie Polski. Opis wykonano na podstawie osłon głowy i tułowia dwóch osobników, które zostały odkryte we wsi Płucki w województwie świętokrzyskim. Naukowcy dokonali rekonstrukcji czaszki zwierzęcia, której szerokość osiągnęła 50 cm. Biorąc pod uwagę proporcje najlepiej zachowanych znanych okazów Dunkleosteus naukowcy oszacowali długość czaszki na ponad 60 cm. Odkryte i zbadane szczątki prawdopodobnie należały do przedstawiciela odrębnego gatunku Dunkleosteus^[3].