Dypodia

Dypodia – wers złożony z dwóch stóp^[1]. W wierszu polskim występują w czystej postaci dypodie:

• trocheiczna SsSs
• jabiczna sSsS
• amfibrachiczna sSssSs
• anapestyczna ssSssS
• peoniczna III ssSsssSs

Dypodia daktyliczna SssSss w wierszu polskim nie występuje, jest natomiast naturalna w poezji czeskiej^[2]. W praktyce w wierszu polskim funkcjonują dypodia daktyliczna katalektyczna SssSs i dypodia anapestyczna hiperkatalektyczna ssSssSs. Najbardziej naturalne dla wersyfikacji polskiej są dypodie trocheiczna i amfibrachiczna. Czterozgłoskowiec w praktyce przyjmuje postać dypodii trocheicznej, natomiast sześciozgłoskowiec nierzadko jest konsekwentnie amfibrachiczny. W Chórze strzelców Adama Mickiewicza występują dypodie amfibrachiczne akatalektyczne (sSssSs) i katalektyczne (sSssS)

Kto żubra wywiedzie

Z ostępu za rogi?

 Kto kudły niedźwiedzie

 Podesłał pod nogi?

 Hej! lasy i niwy

 Ozwijcie się w chór!...

 Zatrąbił myśliwy,

 Król lasów i gór.

W ten sam sposób zbudowane są polskie przekłady piosenki z dramatu Roberta Browninga Pippa przechodzi^[3]. Dypodie amfibrachiczne pełne i skrócone można odnaleźć również w słynnym wierszu Stanisława Grochowiaka Święty Szymon Słupnik^[4]. Dwustopowego amfibracha użyła również Maria Konopnicka w utworze Modlitwy wiosenne. Dypodie trocheiczne występują u Konopnickiej w wierszu Grünwald.

Z drogi! z drogi tej przeszłości,

Co z zamierzchu i z nicości

Cała krwawa,

Zmartwychwstawa,

Jak zwycięstwa duch!

Natomiast w wierszu Adama Asnyka Choć pól i łąk obok trypodii jambicznych hiperkatalektycznych (sSsSsSs) stoją dypodie jambiczne akatalektyczne (sSsS).

Nie wskrzesisz złud,

Pojących wprzód

Zachwytem serce moje:

Nie dla mnie już

Rumieńce róż

I świeżych uczuć zdroje!

W ten sposób zbudowane są polskie przekłady wiersza Edgara Allana Poe Eldorado (między innymi Antoniego Langego, Jerzego Żuławskiego, Stanisława Barańczaka i Wiktora J. Darasza).