Dysfunkcja – obserwowalne skutki zjawiska społecznego zmniejszające w przeciwieństwie do eufunkcji adaptację (modyfikację) systemu społecznego, przy czym dane zjawisko może mieć skutki funkcjonalne i dysfunkcjonalne jednocześnie[1]. Przykładowo, konsekwencją wyróżniania grup własnych i obcych jest pomniejszanie zasług np. mniejszości etnicznej przez przedstawicieli kultury dominującej, co prowadzi do autonegacji osiągnięć przez członków takiej mniejszości i ich podporządkowania[2]. Dysfunkcjonalność elementów systemu społecznego może dotyczyć konsekwencji wobec systemu jako całości, jak również wobec innych jego elementów[3]. W ten sposób określane są też negatywne skutki dewiacji dla funkcjonowania zbiorowości[4].
Pojęcie to, poprzez przyjęcie napięć i deformacji w systemie społecznym, pozwala na analizę dynamiki i zmian. Umożliwia postawienie pytań o to, co powoduje, że dysfunkcje wewnątrz systemu nie prowadzą do niestabilności i czy ich wzrost wewnątrz systemu prowadzić będzie do zmian umożliwiających redukcję dysfunkcji[5].
Termin wprowadzony został do socjologii przez Roberta Mertona[6]. Chociaż był marginalizowany przez funkcjonalistów, to prowadzić mógł do powiązania funkcjonalizmu z teorią konfliktu[7].
- ↑ Merton 2002 ↓, s. 122.
- ↑ Merton 2002 ↓, s. 467-469.
- ↑ Turner 2004 ↓, s. 27-28.
- ↑ Szacka 2003 ↓, s. 173.
- ↑ Merton 2002 ↓, s. 124.
- ↑ Szacki 2002 ↓, s. 827.
- ↑ Szacki 2002 ↓, s. 829.