Back Pocitový styl Czech Empfindsamer Stil German Empfindsamkeit (music) English Sensiva stilo Esperanto Estilo sentimental Spanish Empfindsamer Stil Hungarian Empfindsamer Stil Italian 多感様式 Japanese 감정과다 양식 Korean Empfindsame stijl Dutch
Empfindsamer Stil lub Empfindsamkeit (z niem. „styl sentymentalny”) – styl muzyczny, wypracowany w XVIII wieku w Niemczech, który miał wyrażać „prawdziwe i naturalne” uczucia. Stosował gwałtowne kontrasty nastroju. Został wypracowany w opozycji do barokowej teorii afektów (niem. Affektenlehre), zgodnie z którą cały utwór (lub jego część) miał być utrzymany w jednym nastroju (afekcie).
Empfindsamer Stil jest podobny do stylu galant i często uważany za jego odmianę, gdyż charakteryzuje się prostą fakturą homofoniczną (pojedyncza, klarowna melodia, wsparta podrzędnym akompaniamentem akordowym) oraz okresowymi frazami melodycznymi[1]. Jednak w przeciwieństwie do szerszego stylu galant, Empfindsamer Stil ma tendencję do unikania obfitej ornamentacji[1].
Dramatyczna zmienność, która była charakterystyczna dla Empfindsamer Stil z połowy wieku XVIII, bywa postrzegana jako wcześniejsza faza bardziej afektowanego i burzliwego okresu Sturm und Drang (burzy i naporu), który zaczął się około roku 1770[2]. Oba te nurty są uważane za „przedromantyczne”, gdyż kładą nacisk na takie cechy, jak ekstremalne kontrasty nastroju, zmienność tonacji, nagłe zmiany rejestru, kontrasty dynamiczne i gwałtowne efekty orkiestrowe. Cechy te nie są typowy dla muzycznego klasycyzmu w drugiej połowie XVIII w.[3]
Kompozytorzy piszący w tym stylu to m.in.:
- Karl Friedrich Abel;
- Gottfried August Homilius – główny przedstawiciel stylu;
- Wilhelm Friedemann Bach – najstarszy syn Jana Sebastiana Bacha;
- Carl Philipp Emanuel Bach – drugi najstarszy syn Jana Sebastiana Bacha;
- Georg Anton Benda;
- Anton Fils;
- Carl Heinrich Graun;
- Johann Gottlieb Janitsch;
- Johann Joachim Quantz;
- Johann Friedrich Reichardt;
- Christoph Schaffrath;
- Carlos Seixas.
- ↑ a b Palmer, Kris. 2001. Ornamentation According to C. P. E. Bach and J. J. Quantz. Bloomington: 1stBooks Library. ISBN 978-0-7596-0935-8.
- ↑ Heartz, Daniel, and Bruce Alan Brown. 2001a. „Empfindsamkeit”. The New Grove Dictionary of Music and Musicians, second edition, edited by Stanley Sadie and John Tyrrell. London: Macmillan.
- ↑ Irving, John. 2013. Pre-Romanticism in Music. Encyclopedia of the Romantic Era, 1760–1850, 2 vols., edited by Christopher John Murray, 903–904. New York: Routledge. ISBN 978-1-135-45579-8.