Back ملحمة قومية Arabic ملحمه قوميه ARZ ھەڵبەستی پاڵەوانیی نەتەوەیی CKB Nationalepos German National epic English Popolaj eposoj Esperanto Rahvuseepos Estonian حماسه ملی Persian Kansalliseepos Finnish Épopée nationale French

Epos narodowy

Ten artykuł może zawierać twórczość własną lub niezweryfikowane informacje.
Pomóż Wikipedii poprawić artykuł na podstawie weryfikowalnych źródeł.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Epos narodowy, epopeja narodowa – utwór literacki (epos) o istotnym znaczeniu dla narodu lub grupy społecznej, przedstawiający jego/jej dzieje w przełomowym momencie. Określenie to przyznawane jest zwykle jednemu dziełu literatury narodowej, które według materiałów historycznych czy tradycji ma najwierniej oddawać charakterystyczne dla epoki rysy narodu lub jego warstwy, osiągając jednocześnie wysoki stopień artyzmu.

Za pierwsze eposy narodowe uznano lliadę oraz Odyseję spisane przez Homera. Przedstawiają one historie herosów walczących z przeciwnościami losu. Polskim przykładem eposu jest Pan Tadeusz autorstwa Adama Mickiewicza, gdzie zawarta jest historia okupowanego narodu, który widzi nadzieję na niepodległość w nadchodzących wojskach Napoleona.

Poniższa lista przedstawia spis eposów poszczególnych narodów wraz z ich czasem powstania. Wiele spośród nich było przekazywanych ustnie z pokolenia na pokolenie, zanim zostały spisane w formie literackiej.

Eposy narodowe poszczególnych narodów
Państwo Epos Autor Powstał Czas akcji
Anglia Beowulf nieznany przed X wiekiem VI wiek
Argentyna El gaucho Martín Fierro José Hernández 1872
Armenia Dawid z Sasunu nieznany VIII wiek
Chile Araukana Alonso de Ercilla y Zúñiga XVI wiek konkwista
Chiny Księga Pieśni Konfucjusz – jako redaktor VI wiek p.n.e. epoka brązu
Chorwacja Osman Ivan Gundulić XVII wiek
Czarnogóra Górski wieniec Piotr II Petrowić-Niegosz XIX wiek
Dania Bogowie Północy Adam Gottlob Oehlenschläger XIX wiek
Estonia Kalevipoeg Friedrich Reinhold Kreutzwald 1861
Etiopia Kebra Nagast (Wspaniałość królów) nieznany XIII wiek
Finlandia Kalevala[1] Elias Lönnrot 1849
Francja Pieśń o Rolandzie nieznany XII wiek panowanie Karola Wielkiego
Gruzja Rycerz w tygrysiej skórze Szota Rustaweli XIII wiek
Grecja (starożytna) Iliada i Odyseja Homer VIII wiek p.n.e. epoka brązu
Grecja (bizantyńska) Bazyli Digenis Akritas XI wiek
Hiszpania El cantar del mío Cid nieznany XII wiek rekonkwista
Imperium Rzymskie Eneida Wergiliusz I wiek p.n.e. Epoka brązu
Indie Mahabharata nieznany nieznany
Indie Ramajana Valmiki nieznany
Irak Epos o Gilgameszu – nieznany epoka brązu
Iran Szahname (Księga królów)[2] Ferdousi X wiek okres przedislamski
Islandia Edda Snorri Sturluson XIII wiek
Izrael Biblia – – –
Japonia Heike monogatari nieznany – Heian
Kazachstan Kobłandy Batyr nieznany XVI–XVIII w.
Kambodża Reamker – –
Kirgistan Manas Wasilij Radłow 1885
Luksemburg Powieść o lisie Michel Rodange – jako redaktor średniowiecze-XIX wiek
Łotwa Lāčplēsis Andrejs Pumpurs 1888
Niemcy Pieśń o Nibelungach[3] nieznany około 1200
Polska Pan Tadeusz Adam Mickiewicz 1834 wojny napoleońskie
Portugalia Os Lusíadas[4] Luís de Camões 1572 wielkie odkrycia geograficzne
Rosja Słowo o wyprawie Igora[5] nieznany do końca XII wieku rozbicie dzielnicowe Rusi
Rosja Wojna i pokój[6] Lew Tołstoj 1865–1869 wojny napoleońskie[6]
Rumunia Cyganiada Ion Budai-Deleanu 1800–1812 panowanie Włada Palownika
Słowenia Chrzest nad Sawicą France Prešeren XIX wiek
Stany Zjednoczone Ewangelina Henry Wadsworth Longfellow XIX wiek deportacje Akadyjczyków
Stany Zjednoczone Pieśń o Hajawacie Henry Wadsworth Longfellow XIX wiek
Syria Legenda o Kerecie Ilimilku XII–XIV wiek p.n.e epoka brązu
Tajlandia Ramakien różne wersje XVIII wiek
Tybet Gesser Chan nieznany XI wiek
Uzbekistan Ałpamysz nieznany XVI wiek
Walia Mabinogion – –

Określenia epos używa się także w odniesieniu do dzieł filmowych, będących przeważnie superprodukcjami, takich jak na przykład amerykański Ben Hur[7]

  1. ↑ Bolesław Mrozewicz: Fiński epos narodowy Kalewala. Geneza – struktura – motywy. Znaczenie dla fińskiego języka, literatury i sztuki. keko.amu.edu.pl. [dostęp 2016-11-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-02-28)]. (pol.).
  2. ↑ Szahname – epos narodowy Persów. historiamniejznanaizapomniana.wordpress.com. [dostęp 2016-11-19]. (pol.).
  3. ↑ Niemcy – Nadrenia. bavaria-tours.pl. [dostęp 2016-11-19]. (pol.).
  4. ↑ The Lusiads
  5. ↑ Antonina Obrębska-Jabłońska: „Słowo o wyprawie Igora” w przekładach polskich. bazhum.muzhp.pl. [dostęp 2016-11-19]. (pol.).
  6. ↑ a b Wojna i pokój. Tom I i II [online], Lubimyczytać.pl [dostęp 2020-11-12].
  7. ↑ Paweł Mossakowski: „Ben-Hur”. Zamiast wzruszenia – donośny śmiech. cojestgrane24.wyborcza.pl. [dostęp 2016-11-18]. (pol.).
From Wikipedia, the free encyclopedia · View on Wikipedia

Developed by Nelliwinne