Eroica (film)

Eroica

Gatunek	komedia wojenna
Rok produkcji	1957
Data premiery	4 stycznia 1958
Kraj produkcji	Polska
Język	polski
Czas trwania	79 minut
Reżyseria	Andrzej Munk
Scenariusz	Jerzy Stefan Stawiński
Główne role	Edward Dziewoński Tadeusz Łomnicki
Muzyka	Jan Krenz
Zdjęcia	Jerzy Wójcik
Scenografia	Jan Grandys(inne języki)
Montaż	Jadwiga Zajiček
Wytwórnia	Zespół Filmowy „Kadr”
Dystrybucja	Centrala Wynajmu Filmów
Kontynuacja	Straszny sen Dzidziusia Górkiewicza (1994)
Cytaty w Wikicytatach

Eroica. Symfonia bohaterska w dwóch częściach – czarno-biały polski film wojenny z 1957 roku w reżyserii Andrzeja Munka, zrealizowany w Zespole Filmowym „Kadr”. Jego premiera odbyła się 4 stycznia 1958 roku.

Film składa się z dwóch 40-minutowych nowel: Scherzo alla polacca oraz Ostinato – lugubre. Trzecia zrealizowana nowela Con bravura nie weszła do filmu, gdyż reżyser uznał, że nie odpowiada artystycznie dwóm pozostałym. Obecne w filmie historie oparte są na opowiadaniach Węgrzy oraz Ucieczka Jerzego Stefana Stawińskiego, który jest również autorem scenariusza. Pierwsza część mówi o działaniach Dzidziusia Górkiewicza podczas powstania warszawskiego, który podejmuje się roli łącznika w mediacji nad połączeniem sił polskich i węgierskiego oddziału zatrzymanego przez Polaków pod Warszawą. Druga pokazuje polskich oficerów w niemieckim oflagu, którzy kultywują mit legendarnego już uciekiniera z obozu, porucznika Zawistowskiego.

Wycofawszy się z realizacji Kanału według noweli Stawińskiego, Munk zdecydował się nakręcić utrzymany w lżejszej tonacji film na podstawie scenariusza przygotowanego przez tego samego literata. Operatorem zdjęć był Jerzy Wójcik, który wykorzystał w trakcie kręcenia filmu nowoczesny sprzęt umożliwiający posłużenie się głębią ostrości. Za scenografię do Eroiki odpowiadał Jan Grandys.

Eroica w momencie premiery wzbudziła burzliwą reakcję krytyki filmowej. Postać defetysty Dzidziusia Górkiewicza oraz małostkowość polskich jeńców stały się pretekstem dla oskarżeń wobec reżysera o kwestionowanie bohaterstwa Polaków podczas II wojny światowej. Jednakże nie podważano na ogół warsztatu i strony estetycznej filmu, a z upływem czasu Eroica została uznana za jedno z najważniejszych dzieł polskiej szkoły filmowej, a także za odpowiedź reżysera na Kanał Andrzeja Wajdy. Film Munka został uhonorowany nagrodą FIPRESCI oraz Grand Prix dla najlepszego filmu na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Mar del Plata.