Back اوجيسونا ARZ Eugeissona CEB Eugeissona German Eugeissona English Eugeissona Spanish Eugeissona French Eugeissona Croatian Eugeissona Italian Eugeissona Dutch Eugeissona Portuguese
_(15201011904).jpg) Eugeissona utilis | |
| Systematyka[1][2] | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| Nadgromada | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Nadklasa | |
| Klasa | |
| Nadrząd | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
eugejsona |
| Nazwa systematyczna | |
| Eugeissona W. Griffith Calcutta J. Nat. Hist. 5: 101. Apr 1844[3] | |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
E. triste W. Griffith[3] | |
_spiny_base_(15822511702).jpg)
Eugejsona (Eugeissona Griff.) – rodzaj roślin z rodziny arekowatych, czyli palm (Arecaceae). Obejmuje 6 gatunków[4][5][6][7]. Dwa gatunki rosną na Półwyspie Malajskim, a pozostałe na Borneo[6]. Rosną w różnych zbiorowiskach leśnych, zwykle bardzo obficie na stanowiskach[5]. Eugeissona tristis gęsto porasta poręby, utrudniając odnowienie pożądanych w tamtejszym leśnictwie drzew z rodziny dwuskrzydłowatych[6].
Liście różnych gatunków wykorzystywane są do pokrywania dachów[6][8][9], a przynajmniej z liści eugejsony użytecznej wyplata się także ścianki i sufity[9]. Korzenie podporowe wyrastające sukcesywnie z pędów Eugeissona minor i sprawiające wrażenie, że rośliny kroczą przez las, są cenionym surowcem do wyrobu lasek do chodzenia i dawniej stosowane były także do wyrobu uchwytów parasoli[6]. Bogate w skrobię rdzenie kłodzin (zwłaszcza w przypadku eugejstony użytecznej i okazałej) stanowią surowiec do wyrobu sago. Z mączki tego pierwszego z gatunków sporządza się potrawę „molong” przyprawianą pyłkiem tej palmy[9], a sago i pyłek drugiego to podstawa dania zwanego „pantu”[8]. Silnie krzewiące się rośliny są doskonałym źródłem tzw. „kapusty palmowej” (pąków liściowych) używanych do nadziewania naleśników „roti”[9]. Jadalne są także owoce[10], przy czym z bielma nasion eugejsony użytecznej, mającego konsystencję kremu i delikatny aromat orzechowy, sporządza się pokarm dla niemowląt[9]. Z ogonków i osadek liściowych sporządza się strzałki i same dmuchawki do ich wystrzeliwania (tradycyjna broń Dajaków)[9][5], a także żaluzje[5].
Nazwa rodzaju utworzona została z dwóch greckich słów: eu znaczącego „dobry” i γείσσων (geisson) znaczącego „gzyms”[10].
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieruggieroBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieapwebBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Hyphaene. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-05-18].
- ↑ Eugeissona Griff.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-05-18].
- ↑ a b c d Eugeissona Griff.. [w:] PALMweb: Palms of the World Online [on-line]. [dostęp 2020-05-18].
- ↑ a b c d e David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 349, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiekubitzkiBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieweglarscy2BŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c d e f Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieweglarscyBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Andrew Henderson: Palms of Southern Asia. Princeton, Oxford: The New York Botanical Garden, Princeton University Press, 2009, s. 110-111. ISBN 978-0-691-13449-9.