Back Frankenstein Afrikaans فرانكنشتاين Arabic ফ্ৰেংকেনষ্টাইন Assamese Frankenstein. El Prometeo modernu AST Frankenstein (suterot) AVK Frankenşteyn Azerbaijani Франкенщайн (роман) Bulgarian ফ্রাঙ্কেনস্টাইন (উপন্যাস) Bengali/Bangla Frankenstein ili moderni Prometej BS Frankenstein o el Prometeu modern Catalan
 Ilustracja do wydania powieści z 1831 roku | |
| Autor | |
|---|---|
| Tematyka | |
| Typ utworu | |
| Wydanie oryginalne | |
| Miejsce wydania | |
| Język | |
| Data wydania | |
| Wydawca |
Lackington, Hughes, Harding, Mavor & Jones |
| Pierwsze wydanie polskie | |
| Data wydania polskiego | |
| Przekład |
Henryk Goldmann |
Frankenstein (ang. Frankenstein; or, The Modern Prometheus – Frankenstein, czyli współczesny Prometeusz; /fræŋ.kən.ʃta͜in/ lub, angielska /ˈfræŋ.kən.staɪn/[1]) – powieść angielskiej pisarki i poetki okresu romantyzmu Mary Wollstonecraft Shelley z 1818 roku. Pisarz SF Brian Aldiss uważał Frankensteina za pierwszą powieść SF lub przynajmniej zapowiedź tego gatunku[2][3].
Powieść doczekała się wielu przeróbek i adaptacji filmowych, których większość zniekształcała lub spłycała pierwowzór. Pierwsza ekranizacja powstała w 1910, najsłynniejsza – w 1931, a jedna z najbardziej udanych i wiernych oryginałowi – w 1994[4]. Powieść Mary Shelley nie jest bowiem, jak filmowe produkcje hollywoodzkie, prostym dziełem obliczonym na efekt grozy. Wymowa powieści obraca się wokół dylematu moralnego równania się człowieka z Bogiem-stwórcą, kwestią prawa stwórcy do decydowania o losach stworzonej przez siebie istoty oraz zasadniczego tematu: odrzucenia stwora przez ludzi, gdyż dla nikogo nie liczyła się jego bezinteresowność i dobre serce, a to ludzki strach, odraza i obrzydzenie uczyniły z niego prawdziwego potwora.
- ↑ Frankenstein Pronunciation in English [online], dictionary.cambridge.org [dostęp 2017-11-23] (ang.).
- ↑ Brian Wilson Aldiss: Billion year spree: the history of science fiction. Doubleday, 1973. ISBN 978-0385088879.
- ↑ Brian W. Aldiss, O pochodzeniu gatunków: Mary Shelley [w] Mary Wollstonecraft Shelley, Frankenstein, Poznań 1989 ISBN 83-210-0790-2.
- ↑ Marc Poree, Frankenstein w kinie [w] Mary Shelley, Frankenstein, Warszawa 1998, s. 253. ISBN 83-7200-080-8.