Freedom Cup

Freedom Cup – trofeum sportowe w rugby union przyznawane zwycięzcy meczów pomiędzy zespołami Nowej Zelandii i RPA w trakcie trwania The Rugby Championship. Zostało ustanowione w 2004 roku przez SARU jako sportowy wkład w obchody dziesięciolecia pierwszych po epoce apartheidu demokratycznych wyborów w Republice Południowej Afryki^[1].

Początkowo walka o to trofeum miała się rozgrywać co dwa lata w formie jednego meczu rozgrywanego na przemian w Południowej Afryce i Nowej Zelandii, podobnie do Mandela Challenge Plate rozgrywanego pomiędzy RPA i Australią^[2]. Pierwszym zdobywcą została drużyna Springboks, pokonując 14 sierpnia 2004 roku na Ellis Park All Blacks 40-26. Od 2006 roku natomiast trofeum zdobywa się, wygrywając serię meczów, która w zależności od systemu gier w danej edycji Pucharu Trzech Narodów obejmowała dwa lub trzy pojedynki, zaś w The Rugby Championship dwa. Remisowy wynik serii meczów oznacza, że trofeum pozostaje u dotychczasowego posiadacza.

W roku 2006 Nowozelandczycy zapewnili sobie po raz pierwszy to trofeum po wygraniu meczów w Wellington i Pretorii. Trzeci mecz, rozegrany w Rustenburgu zakończył się natomiast skandalem, kiedy po wygranej RPA prowadzący ceremonię Joost van der Westhuizen wręczył puchar kapitanowi Springboks Johnowi Smitowi^[3].

All Blacks rok później utrzymali trofeum, wygrywając oba mecze – w Durbanie i Christchurch^[4].