Gryf
 Herb Gryf
|
Typ herbu
|
szlachecki
|
Zawołanie
|
Po trzy na gałąź, Świeboda, Swoboda
|
Alternatywne nazwy
|
Griffes, Jaxa, Swieboda, Swoboda, Świeboda[1][2][3]
|
Pierwsza wzmianka
|
1234 (pieczęć) 1372 (zapis)
|
|
Gryf – polski herb szlachecki, noszący zawołania Po trzy na gałąź, Świeboda, Swoboda[4]. Wzmiankowany w najstarszym zachowanym do dziś polskim herbarzu, Insignia seu clenodia Regis et Regni Poloniae, spisanym przez historyka Jana Długosza w latach 1464–1480[5]. Gryf jest jednym z 47 herbów adoptowanych przez bojarów litewskich na mocy unii horodelskiej z 1413 roku[6].
Herb występował głównie wśród rodzin osiadłych w ziemi krakowskiej, ruskiej, sandomierskiej, na Mazowszu i w Wielkopolsce[7]. Najbardziej znane rody, pieczętujące się herbem Gryf to między innymi Mieleccy[8] i Braniccy[9].
Gryfa używał też Stanisław Konarski[10].
- ↑ JanJ. Długosz JanJ., Insignia seu Clenodia Regis et Regni Poloniae. Z kodeksu kórnickiego, wydał dr. Z. Celichowski, ZygmuntZ. Celichowski, Poznań: Biblioteka Kórnicka, 1885, s. 18 [dostęp 2021-06-14] (pol.).
- ↑ O herbie i nazwisku [online], dwarody.pl [dostęp 2021-06-07] (pol.).
- ↑ Juliusz KarolJ.K. Ostrowski Juliusz KarolJ.K., Księga herbowa rodów polskich, Cz. II, Księgarnia Antykwarska B. Bolcewicza, 1906, s. 98 [dostęp 2021-04-03] .
- ↑ AlfredA. Znamierowski AlfredA., Herbarz rodowy, Warszawa: Świat Książki, 2004, s. 105, ISBN 83-7391-166-9 .
- ↑ Długosz ↓, s. 24.
- ↑ WładysławW. Semkowicz WładysławW. (red.), Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie., t. VII, Lwów: Towarzystwo Heraldyczne we Lwowie, 1926, s. 211 .
- ↑ Górzyński; Kochanowski 1990 ↓, s. 60.
- ↑ KasperK. Niesiecki KasperK., Powiększony dodatkami z poźniejszych autorów rękopismów, dowodów, urzędowych i wydany przez Jana Nep. Bobrowicza, Jan NepomucenJ.N. Bobrowicz, t. IV, Lipsk: Breitkopf i Haertel, 1839, s. 392-396 [dostęp 2021-05-22] .
- ↑ KasperK. Niesiecki KasperK., Powiększony dodatkami z poźniejszych autorów rękopismów, dowodów, urzędowych i wydany przez Jana Nep. Bobrowicza, Jan NepomucenJ.N. Bobrowicz, t. II, Lipsk: Breitkopf i Haertel, 1839, s. 267-282 [dostęp 2021-05-22] .
- ↑ Kazimierz Władysław Wójcicki: Cmentarz Powązkowski pod Warszawą tom II. Warszawa, 1856. s. 94. [dostęp 2009-03-26]. (pol.).