| Helminthomorpha | |||
| Pocock, 1887 | |||
| Okres istnienia: sylur–dziś | |||
 Tachypodoiulus niger | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada |
Helminthomorpha | ||
| Synonimy | |||
| |||
Helminthomorpha – infragromada[1][2] lub nadkohorta[3] wijów z gromady dwuparców i podgromady Chilognatha.
Dwuparce te mają wydłużone, walcowate lub prawie walcowate ciało. Ich narządy gębowe charakteryzuje gnatochilarium o niezlanych lamellae linguales. Tułów cechują niepodzielone sternity oraz podzielone na prozonę i metazonę tergity. Układ oddechowy ma nierozgałęzione tchawki, a drugi i trzeci pierścień tułowia pozbawiony jest przetchlinek. Od piątego pierścienia tułowia zaczynają się rzędy bocznych ujść gruczołów obronnych (ozoporów)[4]. U samców przynajmniej niektóre pary odnóży na diplosegmentach VI–VIII przekształcone są w gonopody[3], przy czym gonopody u Colobognatha i Eugnatha przypuszczalnie nie są homologiczne[4].
Krocionogi te rozsiedlone są kosmopolitycznie. Występują na wszystkich kontynentach oprócz Antarktydy. Na północy przekraczają koło podbiegunowe na Islandii, w Norwegii, na Półwyspie Jamalskim i Syberii. Na południe sięgają południowego Chile, południowoafrykańskiej Prowincji Przylądkowej Zachodniej oraz nowozelandzkich wysp Auckland[5].
Takson ten wprowadzony został w 1894 przez Reginalda Innesa Pococka[6]. Należą doń dwie kohorty[3][2][1]:
- Colobognatha Brandt, 1834
- Eugnatha Attems, 1898
Ponadto zalicza się tu wymarłą rodzinę Hexecontasomatidae Hannibal, 2000, nieprzyporządkowaną do żadnej z kohort[1][7].
W zapisie kopalnym znane są od syluru[5].
- ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiembBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwietaxBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b c Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieBlaszakBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieapoBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieShelleyBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwiePocockBŁĄD PRZYPISÓW - ↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu
<ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwieHannibalBŁĄD PRZYPISÓW