pułkownik | |
Data i miejsce urodzenia |
16 grudnia 1898 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1916–1920; 1924–1943 |
Siły zbrojne | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Helmuth Groscurth (ur. 16 grudnia 1898 w Lüdenscheid, zm. 7 kwietnia 1943 w obozie jenieckim we Frołowie) – oficer niemiecki, ostatecznie w stopniu pułkownika (niem. Oberst), kierownik Wydziału II niemieckiego wywiadu i kontrwywiadu wojskowego Abwehry (niem. Abwehr) (1935–1938), oddelegowany do Naczelnego Dowództwa Wojsk Lądowych (niem. Oberkommando des Heeres, OKH) (1939–1940), od 1942 szef sztabu XI korpusu armijnego w składzie 6 Armii w letniej ofensywie Wehrmachtu zakończonej bitwą stalingradzką, okrążeniem i kapitulacją 6 Armii przed Armią Czerwoną.
Zaufany współpracownik admirała Wilhelma Canarisa, członek antynazistowskiego ruchu oporu, aktywnie zaangażowany w jego działalność, m.in. w przygotowania zamachu stanu w 1938. W 1939 wraz z Hasso von Etzdorfem i Erichem Kordtem wezwał dowódców wojskowych do przewrotu w odezwie Das drohende Unheil, przekazanej szefowi OKH Franzowi Halderowi.
W 1940 przeniesiony na front, walczył w kampanii francuskiej a następnie na froncie wschodnim. W 1941 bezskutecznie interweniował w dowództwie 6 Armii Wehrmachtu (wobec feldmarszałka Waltera von Reichenau) w sprawie powstrzymania planowanego przez Einsatzgruppe C (SS) zabójstwa dziewięćdziesięciorga dzieci żydowskich w Białej Cerkwi na Ukrainie. W lutym 1943 został wzięty po kapitulacji 6 Armii pod Stalingradem do niewoli sowieckiej, gdzie zmarł na tyfus plamisty.
Po wojnie wydano odnalezione w latach 60. dzienniki Groscurtha, zawierające opisy działalności opozycji antyhitlerowskiej w kręgach Abwehry i Wehrmachtu, m.in. informacje na temat zamachu na Adolfa Hitlera planowanego we wrześniu 1938.