Back Henry Wadsworth Longfellow Afrikaans Henry Wadsworth Longfellow AN هنري وادزورث لونغفيلو Arabic هنرى وادزورث لونجفيلو ARZ Henri Lonqfello Azerbaijani هنری وادزورث لانقفلو AZB Генры Лангфела Byelorussian Хенри Уадсуорт Лонгфелоу Bulgarian হেনরি ওয়েডসওয়ার্থ লংফেলো Bengali/Bangla Henry Wadsworth Longfellow Catalan
 Henry Wadsworth Longfellow (1868) | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 lutego 1807 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
24 marca 1882 |
| Narodowość |
amerykańska |
| Dziedzina sztuki | |
| |
Henry Wadsworth Longfellow (ur. 27 lutego 1807 w Portland, zm. 24 marca 1882 w Cambridge) – amerykański poeta, przedstawiciel romantyzmu, nazywany „królem poezji amerykańskiej”[1]; także filolog, tłumacz i wykładowca, autor liryki kontemplacyjnej oraz dwóch narodowych eposów. Trzecia po George’u Washingtonie i Abrahamie Lincolnie największa postać panteonu narodowego Stanów Zjednoczonych[2], obok Walta Whitmana powszechnie uważany za najpopularniejszego poetę XIX wieku[3][4][5]. Członek grupy literackiej znanej jako Fireside Poets, w której skład wchodzili także John Greenleaf Whittier, Oliver Wendell Holmes, James Russell Lowell i William Cullen Bryant[6][7]. Jeden z prekursorów nowoczesnej filologii.
Choć sam Longfellow − w przeciwieństwie do Walta Whitmana czy Ralpha Waldo Emersona − był zdecydowanym przeciwnikiem „literatury narodowej” na rzecz „literatury uniwersalnej i ponadnarodowej”, jego poezja miała znaczący wpływ na kształtowanie się tożsamości oraz folkloru Stanów Zjednoczonych, a on sam uznany został w Europie za pierwszego wielkiego klasyka zza Oceanu[8]. Dość obfita twórczość Longfellowa miała przy tym ambicje moralizatorskie, reprezentując wobec młodego społeczeństwa amerykańskiego ideały pokoleń pionierów kolonizacji: kult ogniska domowego i życia rodzinnego zgodnego z zasadami Ewangelii, potrzebę wewnętrznego spokoju i harmonii pośród przeciwieństw losu, głębokiego zrozumienia przyrody oraz aktywizmu życiowego w duchu wiary, nadziei i miłości.
Za życia uznawany za najbardziej znaczącego twórcę swojego pokolenia, po śmierci stał się obiektem ostrej krytyki, która zarzucała mu brak oryginalności, wtórność w stosunku do zastanych wzorców europejskich oraz pisanie z myślą o czytelniczych masach. Mimo to poeta z Portland na trwałe zapisał się w tradycji Stanów Zjednoczonych jako jedna z najważniejszych figur[5]; jego życie i twórczość stały się przy tym źródłem wielu amerykańskich przysłów oraz głównym tematem piosenek folkowych i country. Wiąże się z tym również powstanie zabytków kultury takich jak choćby Longfellow Bridge[9] czy Longfellow's Wayside Inn, licznych pomników, narodowych pamiątek, a nawet nazw miast czy wsi.
- ↑ Andrzej Kopcewicz i Marta Sienicka: Historia literatury stanów Zjednoczonych w zarysie. Wiek XVII-XIX. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 223. ISBN 83-01-04462-4.
- ↑ Stanisław Helsztyński: Wstęp. W: Henry Wadsworth Longfellow: Pieśń o Hajawacie. Wrocław−Kraków: Zakład Narodowy Imienia Ossolińskich, 1960, s. VI.
- ↑ Henry Wadsworth Longfellow, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2018-07-26] (ang.).
- ↑ Henry Wadsworth Longfellow. theimaginativeconservative.org. [dostęp 2018-07-26]. (ang.).
- ↑ a b Juliusz Żuławski: Słowo wstępne. W: Henry Wadsworth Longfellow: Wybór poezji. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1975, s. 10.
- ↑ A Brief Guide to the Fireside Poets. poets.org. [dostęp 2018-07-26]. (ang.).
- ↑ William Sloane Kennedy: Henry W. Longfellow. Biography, anecdote, letters, criticism. Cambridge, Massachusetts: Moses King, publisher, 1882. [dostęp 2018-07-26].
- ↑ Andrzej Kopcewicz i Marta Sienicka: Historia literatury stanów Zjednoczonych w zarysie. Wiek XVII-XIX. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1983, s. 226. ISBN 83-01-04462-4.
- ↑ Longfellow Bridge in Boston: Construction & History. study.com. [dostęp 2018-07-26]. (ang.).